ریالیسم (هنر و ادبیات)

رئالیسم (هنر و ادبیات)(realism)

رئاليسم

(یا: واقع‌گرایی) در هنر و ادبیات به‌طور عام، رویکرد عینی به موضوع. در این معنا به ناتورالیسم نیز تعبیر می‌شود. حد مفرط آن نقاشی دیدفریب است که با فریب چشم می‌کوشد اشیا را واقعی نشان دهد. به‌طور خاص به جنبشی در هنر و ادبیات اروپای نیمۀ قرن ۱۹ اشاره دارد که در برابر آرمان‌پردازی رمانتیک و کلاسیک، و مضامین قراردادی آکادمیک، همچون اساطیر، تاریخ، و منظره‌های باشکوه، پدید آمد. رئالیسم به بازنمایی مضامین زندگی روزمره علاقه‌مند بود و محیط اجتماعی را به دقت منعکس می‌کرد. بیشتر در فرانسه رواج یافت، و رنگ سیاسی گرفت. گوستاو کوربه و اونوره دومیه، دو نقاش برجستۀ رئالیست، هنر خود را صرف افشای بی‌عدالتی‌های اجتماعی کردند. گام نخست را کوربه برداشت؛ می‌گفت می‌خواهم به تجربۀ‌ شخص خود وفادار بمانم، و افزود که چون فرشته‌ای ندیده‌ام نمی‌توانم نقاشی‌اش کنم. کار کوربه به‌سبب مقیاس و موضوع، جنجال‌برانگیز بود؛ تابلوی خاکسپاری در اورنان (۱۸۵۰) از آن جمله است ـ تصویری از افراد عادی در مراسم خاکسپاری، در اندازۀ طبیعی، بر روی بومی بزرگ. در ادبیات، ازجمله رمان‌نویسان واقع‌گرا عبارت‌اند از اونوره دو بالزاک، گوستاو فلوبر، استندال، جورج الیوت، تئودور فونتانه، فیودور داستایوسکی، نیکلای گوگول، و لئون تولستوی. در نقاشی رئالیسم جای خود را به امپرسیونیسم، و در ادبیات به ناتورالیسم داد. با ورود هنر پیشتاز در اواخر قرن ۱۹، رئالیسم رفته‌رفته به سود سبک‌های انتزاعیتر کنار رفت.

 

---