ریا (اخترشناسی)

رِئا (اخترشناسی)(Rhea)
در اخترشناسی، قمر بزرگ سیارۀ زحل، و چهاردهمین قمر شناخته‌شده از سمت این سیاره. تقریباً در هر ۴.۵ روز زمینی یک‌بار و در فاصلۀ تقریبی ۵۲۷هزار کیلومتری بر گرد این سیاره مدار می‌پیماید. مدار آن دایره‌ای و اندکی نسبت به استوای زحل مایل است. کروی‌شکل است و قطر آن حدود ۱۵۳۰ کیلومتر، تقریباً نصف قطر ماه است. رئا دومین قمر بزرگ زحل است. بنابه نظر سیاره‌شناسان، رِئا هسته‌ای سنگی دارد که قطرش اندکی کمتر از یک‌سوم قطر این قمر است و گوشته و پوستۀ آن از آبِ منجمد کدری تشکیل شده است. رئا به قمر همسایه‌اش، د‌یونه، شباهت دارد، با این حال بزرگی‌اش ۱.۵ برابر آن است و دو برابر آن جرم دارد. سطح آن عوارض متنوعی دارد، نیمکرۀ پس‌آی رِئا بسیار دهانه‌دار است و با عوارض گُله‌گُله‌مانند سفیدرنگی پوشیده شده است. نیمکرۀ پیشرو رِئا بسیار کم‌دهانه‌تر است. عوارض گُله‌گُله احتمالاً زمانی پدید آمده‌اند که بخار آب از حفره‌های پوسته فوران کرده، و در سطح قمر یخ زده است. دهانه‌های پُرشمار نیمکرۀ پس‌آی رِئا قدیمی‌اند و بیش از ۴۰ کیلومتر پهنا دارند، در حالی‌که دهانه‌های نیمکرۀ پیشرو جوان‌تر و کوچک‌ترند. بر پایۀ اکثر نظریه‌ها، نیمکرۀ پیشرو رِئا می‌بایست پُردهانه‌تر از نیمکرۀ پس‌آی آن باشد. بنابه نظر اخترشناسان، نیمکرۀ پیشرو آن زمانی پردهانه‌تر بوده است، اما رویدادی درونی آن بخش از قمر را دوباره روکش کرده، و دهانه‌های بزرگ قدیمی را محو ساخته است. بزرگ‌ترین دهانه‌های این قمر عبارت‌اند از ایزاناگی، با قطر حدود ۱۰۰ کیلومتر، و کارورا با قطر حدود ۸۰ کیلومتر. رئا هیچ‌گونه جوی ندارد. در ۱۶۷۲، اخترشناس ایتالیایی‌تبار فرانسوی، جووانی کاسینی، این قمر را کشف کرد. او یافتۀ‌خود را به نام شخصیتی از اساطیر یونان، خواهر و همسر ایزد کرونوس، نامید. ویژگی‌های سطحی رِئا را به‌نام شخصیت‌ها و مکان‌های اساطیر جهانی آفرینش نام‌گذاری کرده‌اند.