انسانی، زیاده انسانی
انسانی، زیاده انسانی (Menschliches, Allzumenschliches)
کتابی در فلسفه، تألیف فریدریش نیچه، به زبان آلمانی، منتشرشده در ۱۸۷۸. نیچه بخش اعظم این کتاب را در بایرویت به دوستش، پتر گارت، تقریر کرد. انسانی، زیاده انسانی مجموعه‌ای است از ۶۳۸ گزین‌گویه در نُه بخش، با این عناوین: ۱. دربارۀ آغاز و انجام؛ ۲. دربارۀ تاریخ احساسات اخلاقی؛ ۳. حیات دینی؛ ۴. دربارۀ نفوس هنرمندان و نویسندگان؛ ۵. نشانه‌های فرهنگ برتر و فروتر؛ ۶. انسان در جامعه؛ ۷. زن و کودک؛ ۸. نگاهی به دولت؛ ۹. انسان در تنهایی خویش؛ به همراه پیش‌گفتاری در هشت گزین‌گویه و پس‌گفتاری با عنوان «در میان دوستان» در قالب شعر در دو بخش. نیچه این کتاب را پس از ملاحظات نابهنگام و پیش از سپیده‌دمان تألیف کرد. انسانی، زیاده انسانی، به‌خلافِ وضع و حال مزاجی نیچه که در این زمان چندان ناسلامت بود که از دانشگاه مرخصی استعلاجی گرفته بود، همان‌طورکه خودش در پیش‌گفتار تصریح می‌کند، کتابی است سلامت‌خواهانه و گریزان از بیماری، همچون دارویی بر دردهای جسمانی و روانی مؤلفش. در این کتاب، شاهد گذار نیچه از رمانتیسم بیمارگونۀ آثار قبلی‌اش به طنزی مثبت‌اندیشانه هستیم که بهترین شاهد آن تقدیم چاپ نخست کتاب به ولتر است، به مناسبت صدمین سال درگذشت او.