سایکس، سر پرسی (۱۸۶۷ـ۱۹۴۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از سر پرسی سایکس)

سایکْس، سِر پِرسی (۱۸۶۷ـ۱۹۴۵)(Sykes, Sir Percy)

نظامی، دیپلمات و ایران‌شناس انگلیسی. در راگبی و سندهرست درس خواند. در ۱۸۸۸به ارتش پیوست و به هند رفت و در آن‌جا زبان فارسی را آموخت. در ۱۸۹۳برای انجام مأموریت‌های سیاسی و نظامی به ایران سفر کرد. وی بنیادگذار کنسولگری انگلیس و کنسول آن کشور در کرمان (۱۸۹۴) و سیستان (۱۸۹۸) و دستیار نمایندۀ انگلیس برای تعیین خط مرزی ایران در بلوچستان (۱۸۹۶) بود. در جنگ افریقای جنوبی شرکت داشت (۱۸۹۹ـ۱۹۰۱). سپس سرکنسول انگلیس در مشهد (۱۹۰۵ـ۱۹۱۳) و ترکستانِ چین (۱۹۱۶) شد. به سرتیپی ارتقای درجه یافت و «پلیس جنوب» ایران را بنیاد نهاد (۱۹۱۶ـ۱۹۱۸). در ۱۹۲۰ پس از کناره‌گیری از کار، به انگلستان بازگشت. خواهرش الا سایکس ( ـ۱۹۳۹)، نیز در بسیاری از این سفرها همراه او بود و این دو با هم سفرنامه‌ای به نام سفر از میان بیابان‌ها و واحه‌های آسیای مرکزی (۱۹۲۰) نوشته‌اند. از دیگر آثارش: ده‌هزار میل در ایران (۱۹۰۲) که با عنوان سفرنامۀ ژنرال سر پرسی سایکس به فارسی ترجمه شده است (تهران، ۱۳۳۶ش)؛ تاریخ ایران (۱۹۱۵)؛ تاریخ کرمان؛ تاریخ اکتشافات جغرافیایی (۱۹۳۶).