چاندراشیکهر، سوبراهمانیان (۱۹۱۰ـ۱۹۹۵)
چانْدراشِیکَهر، سوبْراهمانیان (۱۹۱۰ـ۱۹۹۵)(Chandrasekhar, Subrahmanyan)
| سوبراهمانیان چاندراشیکهر Subrahmanyan Chandrasekhar | |
|---|---|
| زادروز |
لاهور ۱۹۱۰م |
| درگذشت | ۱۹۹۵م |
| ملیت | امریکایی زاده هند |
| تحصیلات و محل تحصیل | کارشناسی در کالج پرزیدنسی مدرس هند (۱۹۳۰) - دکتری فیزیک نظری دانشگاه کیمبریج انگلستان |
| شغل و تخصص اصلی | اخترفیزیک دان |
| آثار | آشنایی با بررسی ساختار ستاره ها (۱۹۳۹) |
| گروه مقاله | اخترشناسی |
| جوایز و افتخارات | دریافت جایزه نوبل فیزیک، به سبب مطالعات نظری اش درخصوص فرآیندهای فیزیکی مرتبط با ساختار و تحول ستارگان (۱۹۸۳) |
اخترفیزیک‌دان امریکایی، زادۀ هند. جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۸۳ را به‌سبب مطالعات نظری‌اش درخصوص فرآیندهای فیزیکی مرتبط با ساختار و تحول ستارگان دریافت کرد. حدِّ چاندراسکار[۱]، حداکثر جرم کوتولۀ سفید[۲]، پیش از تبدیل‌شدن آن به ستارۀ نوترونی[۳] است. چاندراشیکهر دربارۀ انتقال انرژی از راه تابش[۴] و همرفت[۵] در جوّ ستاره‌ها، و قطبیدگی[۶] نور گسیل‌شده از ستاره‌های خاص نیز بررسی‌هایی صورت داد. در لاهور[۷] (اکنون در پاکستان) زاده شد، و در کالج پرزیدنسی[۸] مَدرَس هند تحصیل کرد و در ۱۹۳۰، در مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل شد. سپس در دانشگاه کیمبریج انگلستان در فیزیک نظری دانشنامۀ دکتری گرفت. در ۱۹۳۶، به جمع کارکنان دانشگاه شیکاگو در ایلینوی[۹] پیوست و در ۱۹۵۲، به مقام استادی این دانشگاه رسید. تحول کوتوله‌های سفید را در اثرش با عنوان آشنایی با بررسی ساختار ستاره‌ها[۱۰] (۱۹۳۹) شرح داده است. او حساب کرد ستاره‌هایی که جرم‌شان کمتر از ۱.۴۴ برابر جرم خورشید است، به‌صورت کوتوله‌های سفید به پایداری خواهند رسید، اما آن‌هایی که بالاتر از این حد هستند به کوتولۀ سفید تبدیل نمی‌شوند؛ در حال حاضر، حد موردنظر را ۱.۲ برابر جرم خورشید می‌دانند. ستاره‌هایی با جرم بیش از حدّ چاندراشیکهر، احتمالاً به‌صورت اَبَرنواختر[۱۱] منفجر می‌شوند؛ جرمی که بعد از انفجار باقی می‌ماند، اگر شرایط نامناسب باشد، یک کوتولۀ سفید تشکیل می‌دهد، اما احتمال تشکیل ستارۀ نوترونی بیشتر است.