بهشتی، سید محمد (اصفهان ۱۳۰۷ـ تهران ۱۳۶۰ش)
بهشتی، سیّد محمّد (اصفهان ۱۳۰۷ـ تهران ۱۳۶۰ش)
(نام کامل: سیّد محمّدحسینی بهشتی) روحانی مبارز و از مدیران برجستۀ انقلاب اسلامی ایران. وی در خانواده‌ای روحانی به‌دنیا آمد. نام پدرش سید فضل‌الله از روحانیان اصفهان و امام جماعت مسجد لنبان بود. پس از تحصیل در مدرسۀ صدر اصفهان برای ادامه تحصیل در ۲۵/۱۳۲۴ به حوزۀ علمیۀ قم رفت. در سال ۱۳۲۷ دیپلم ادبی و در سال ۱۳۳۰ درجه لیسانس و در ۱۳۵۳، از دانشکدۀ الهیات دانشگاه تهران، دانشنامۀ دکترای فلسفه اسلامی گرفت. مدتی به تدریس زبان انگلیسی در دبیرستان‌های قم پرداخت و در درس فلسفۀ علامه طباطبایی حاضر شد. در ۱۳۳۳ دبیرستان دین و دانش و در ۱۳۴۱ مدرسۀ دینی منتظریه (حقانی) را در قم بنیاد نهاد که در آن دانش‌های جدید در کنار علوم حوزوی تدریس می‌شد. در ۱۳۴۴ برای ادارۀ مرکز اسلامیِ هامبورگ به آلمان رفت و در آن‌جا «اتحادیۀ انجمن‌های اسلامی دانشجویان گروه فارسی‌زبان» را تأسیس کرد. در ۱۳۴۹ به ایران بازگشت و به استخدام آموزش و پرورش درآمد و با همکاری تنی چند از روحانیون به نگارش کتاب‌های تعلیمات دینی مدارس کشور پرداخت و همزمان در برنامه‌ریزی و تدریس در مدرسۀ حقانی فعالانه شرکت کرد. او در سال ۱۳۵۴ به اتهام همکاری با فعالان سیاسی مسلمان مدتی به زندان افتاد. بهشتی در اواخر دهۀ ۱۳۳۰، «اندیشۀ حکومت اسلامی» را در نشریۀ مکتب تشیع مطرح کرد. در سال ۱۳۴۳ بهشتی از سوی امام خمینی برای نظارت و آموزش عقیدتی «هیئت‌های مؤتلفۀ اسلامی» به عضویت شورای روحانی آن جمعیت منصوب شد. در اواخر ۱۳۵۵ همراه برخی از روحانیون تهران «جامعۀ روحانیت مبارز تهران» را تشکیل داد، در آذر ۱۳۵۷ از سوی امام خمینی به عضویت شورای انقلاب انتخاب شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همراه جمعی از روحانیان هم‌فکر «حزب جمهوری اسلامی» را تأسیس کرد و به دبیرکلی آن برگزیده شد. وی نایب‌رئیس مجلس خبرگان برای تدوین قانون اساسی بود و در تنظیم و تدوین قانون اساسی نقش مؤثری ایفا کرد. همچنین در اسفند ۱۳۵۸، از سوی امام خمینی به ریاست دیوان عالی کشور انتخاب شد و سرانجام در هفتم تیرماه به همراه دَه‌ها تن از اعضای دولت، نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی کشور در محل حزب جمهوری اسلامی ایران به شهادت رسید. بهشتی به زبان‌های عربی، آلمانی و انگلیسی آشنایی داشت. از آثارش می‌توان به ادیان و مهدویت (تهران، ۱۳۴۲)، حکومت در اسلام (تهران، ۱۳۶۷)، مبانی نظری قانون اساسی (تهران، ۱۳۷۸) و خدا از دیدگاه قرآن (تهران، ۱۳۷۹) اشاره کرد.