حاجی عبدالرزاق
| حاجی عبدالرزاق | |
|---|---|
| زادروز |
1280ق |
| درگذشت | 1343ق |
| ملیت | افغان |
| تحصیلات و محل تحصیل | مدرسۀ دیوبند هند |
| شغل و تخصص اصلی | مبارز |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
حاجی عبدالرزاق (1280- 1343ق)
(معروف به اندری) از علمای مجاهد افغانستان. پدرش، مولانا عبدالخالق، از مردمان قبیلۀ اندرِ غلزایی ولایت غزنی بود. اندری تحصیلاتش را در مدرسۀ دیوبند هند به پایان رساند و بعدتر در زمان امیر عبدالرحمن خان (۱۲۹۷- ۱۳۱۹ق)، به جای پدرش به مدیریت «مدرسۀ شاهی» منصوب گردید. وی در دورۀ سلطنت این امیر و پسرش، حبیب‌الله خان (1319- 1337ق)، مناصب متعدد دولتی- شرعی داشت و مورد توجه دربار بود.
اندری از مبارزان مشهور ضد انگلیسی زمان خود به شمار می‌رفت که برای عملکرد ضد استعماری‌اش در دو مقطع مورد بی‌مهری شدید امیر حبیب‌الله خان قرار گرفت و یک بار هم به زندان افتاد. از این رو در اواخر سلطنت وی، به جمع یاران برادرش، سردار نصرالله خان پیوست و مورد اعتماد او قرار گرفت. آنها با آغاز جنبش آزادی‌خواهی و ضد انگلیسی مسلمانان هند از سال 1915، با کمک هم مرکزی در کابل برای فعالیت آزادی‌خواهان مسلمان هند و سازماندهی مبارزاتشان تشکیل دادند. زندگی عبدالرزاق پس از امیر حبیب‌الله خان همواره در همراهی مجاهدان و مبارزه با انگلیسی‌ها گذشت؛ از این رو به وی لقب شمس‌المجاهدین (1338ق) دادند. وی سرانجام در 63سالگی درگذشت و در آرامگاه خانوادگی‌اش (در غزنی) دفن شد.