نثری، شیخ موسی (همدان ۱۲۶۰ـ تهران ۱۳۳۲ش)
(تغییرمسیر از شیخ موسی نثری)
نَثْری، شیخ موسی (همدان ۱۲۶۰ـ تهران ۱۳۳۲ش)
نویسندۀ ایرانی رمانهای تاریخی. فردی آزادیخواه و معارفپرور بود و سالها ریاست ادارۀ کل فرهنگ همدان و دیگر شهرهای غرب کشور را برعهده داشت. کار ادبیاش را با مقالهنویسی برای روزنامههای مشروطهخواهِ اتحاد و الفت آغاز کرد. اما شهرتش بهدلیل نوشتن یکی از نخستین رمانهای تاریخی فارسی بهنام عشق و سلطنت یا فتوحات کوروش کبیر (بمبئی، ۱۲۹۸) است. جلدهای بعدی آن با نامهای ستارۀ لیدی و شاهزاده خانم بابلی منتشر شد. نثری در سهگانۀ خود بر این نکته تأکید دارد که سلطنت در مقابل عشق اعتباری ندارد. در رمان افسانۀ طی زمان به تئوری علمی ضبط امواج اصوات و اشکال اشاره میکند او کتابی در حل معادلات جبر دارد و چون مثنوی مولوی را به نثری ساده بازنویسی کرده بود به «نثری» معروف شد.