بصیرالملک، طاهر (کاشان ۱۲۴۹ـ تهران ۱۳۳۰ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از طاهر بصیرالملک)

بَصیرالملک، طاهر (کاشان ۱۲۴۹ـ تهران ۱۳۳۰ق)

طاهر بصیرالملک
زادروز کاشان ۱۲۴۹ ق
درگذشت تهران ۱۳۳۰ق
ملیت ایرانی
شغل و تخصص اصلی مستوفی
لقب بصیر الملک
آثار کشف الآیات فارسی و ترجمه ای از قرآن
گروه مقاله تاریخ ایران
خویشاوندان سرشناس میرزا احمد ادیب شیبانی (پدر)

مستوفی و ادیب عهد ناصری، چهارمین فرزند میرزا احمد ادیب شیبانی. پس از چندی به تهران آمد و جهت ادامۀ تحصیل راهی کربلا شد و تا مرحلۀ اجتهاد ادامۀ تحصیل داد. در ۱۲۸۰ق به دفتر استیفا (ادارۀ مالیه و عواید) پیوست و مقام مستوفی یافت و گاهی ممیزی مالیات بعضی ولایات را برعهده داشت. از ۱۲۹۵ق به بعد به رجال متنفذی چون امین‌السلطان و میرزا یوسف مستوفی‌الممالک نزدیک شد و مورد توجه شاه قرار گرفت و سال‌ها ریاست و خزانه‌داری بیوتات سلطنتی را برعهده داشت. در ۱۳۱۰ق مباشر میرزا محمدخان اقبال‌الدوله وزیر خالصجات شد و در همان‌ سال ملقب به بصیر‌الملک گردید. وی از مستوفیان مورد توجه شاه و مردی پایبند به دین و ایمان بود. کتاب‌های کشف‌الابیات مثنوی مولوی (۱۲۹۹ق) که در ۱۳۱۵ به مثنوی بصیرالملک معروف شد؛ کشف‌الآیات فارسی و ترجمه‌ای از قرآن که به قرآن بصیرالملکی شهرت داشت و روزنامۀ خاطرات بصیرالملک شیبانی (تهران، ۱۳۷۴ش) مشتمل بر یادداشت‌های روزانه سال‌های ۱۳۰۱ـ۱۳۰۶ق، از اوست. بصیرالملک را پس از فوت در صفائیۀ شهر ری دفن کردند.