طالبوف، عبدالرحیم (تبریز ۱۲۱۳ـ داغستان ۱۲۹۰ش)
طالِبوف، عبدالرّحیم (تبریز ۱۲۱۳ـ داغستان ۱۲۹۰ش)
نویسندۀ نوآور عصر مشروطه. آثارش را به‌منظور نشر مبانی فلسفۀ سیاسی و علوم طبیعی در میان مردم، به زبانی ساده می‌نوشت. از ۱۶سالگی به تفلیس رفت تا زبان روسی و مقدمات دانش جدید را بیاموزد. این شهر در آن زمان تبعیدگاه آزادی‌خواهان سراسر روسیه بود و فضای فرهنگی پیشروی داشت. طالبوف از فعالیت‌های اقتصادی مکنتی اندوخت. در ۱۲۷۸ش به سفر عتبات و حج رفت و برای درمان چشم هم به اروپا سفر کرد. در ۱۲۸۵ از تبریز به نمایندگی اولین دورۀ مجلس شورای ملی انتخاب شد، اما در این مجلس شرکت نکرد. از ۵۶سالگی شروع به نوشتن آثاری آموزشی کرد که آن‌ها را می‌توان در سه دستۀ کلی جای دارد: آثاری با جنبۀ تخیلی و داستانی، مثل مسالک‌المحسنین (قاهره، ۱۲۸۴) که سفرنامه‌ای تخیلی است و کتاب احمد یا سفینۀ طالبی در توصیف مسائل علمی به‌شیوۀ داستانی (اسلامبول ۱۲۷۳ـ۱۳۷۴) که جلد سوم آن با نام مسائل‌الحیات (تفلیس، ۱۲۸۵) منتشر شد. نوشته‌های اجتماعی و سیاسی او، مانند نخبۀ سپهری (اسلامبول، ۱۲۷۱) یا ایضاحات در خصوص آزادی (تهران، ۱۲۸۶) و بالاخره کتاب‌هایی که طالبوف دربارۀ فیزیک و هیئت جدید از روسی به فارسی ترجمه کرد و در زمان خود تازگی بسیار داشتند.