دن فودیو، عثمان (نیجریه ۱۷۵۴ـ۱۸۱۷م)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از عثمان دن فودیو)

دَن‌ فودیو، عُثْمان‌ (نیجریه ۱۷۵۴ـ۱۸۱۷م) (dan Fodio, Usman)

عثمان دن فودیو
Usman dan Fodio
زادروز نیجریه ۱۷۵۴م
درگذشت ۱۸۱۷م
ملیت افریقایی
شغل و تخصص اصلی رهبر دینی
گروه مقاله انقلاب ها و انقلابیون
جوایز و افتخارات به وجود آوردن خلافت سوکوتو در نیجریه

رهبر مجاهد افریقایی. از طایفۀ‌ تورودبه‌ بود و علوم‌ دینی‌ خود را نزد عالمان‌ زمان خویش فراگرفت و پس‌ از مدتی‌ تدریس‌ علوم دینی و تأسیس‌ یک‌ نظام‌ اجتماعی‌ اسلامی‌ براساس‌ سنت‌، زندگی‌ خانه‌به‌دوشی‌ را برای‌ تبلیغ‌ دین‌ در افریقا انتخاب‌ کرد (۱۱۸۸ق/۱۷۴۴م). فعالیت‌های‌ دینی‌ و سیاسی‌ او علاوه‌بر جلب‌ مردم‌ ستمدیده‌، او را به‌ دربار سلطنتی‌ کشاند؛ اما کوتاهی‌ فرمان‌روایانِ‌ حاکم برای‌ تحقق‌ اسلام‌ در جامعه،‌ سبب‌ کناره‌گیری‌ او از آن‌ها شد. آگاهی‌ عمیق‌ به‌ احکام‌ اسلامی‌، تألیفات‌ متعدد به‌ زبان‌های‌ عربی‌ و «فولبه» و گرایش‌ عرفانی‌اش،‌ او را در میان‌ مردم‌ متنفذ ساخته بود. در ۱۲۱۹ق/۱۸۰۴م‌ عثمان‌ و پیروانش‌ را دولتیان تعقیب‌ و شکنجه‌ کردند، سرانجام به‌ «گودو» رفت‌ و اعلان‌ جهاد کرد. عثمان،‌ با متحد ساختن‌ جوامع‌ و قبایل‌ پراکنده‌ زیر پرچم‌ اسلام‌ و آموزش‌ آن‌ها، خلافت‌ سوکوتو را در نیجریه‌ به‌وجود آورد که‌ تا زمان‌ استقرار سلطۀ‌ استعمار بریتانیا بر آن‌ کشور (۱۹۰۰) ادامه‌ یافت‌.