نیاسر کاشان، غار
نیاسَر کاشان، غار
غاری باستانی و اعجاب انگیز در دل کوه کرکس بر فراز تپه‌های مشرف بر نیاسر کاشان. این غار با ابزار ابتدایی در حدود ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش احتمالاً برای اجرای مراسم مذهبی و آیینی کنده شده است. این غار که به‌صورت تونل سنگی و پرپیچ و خمی است مجموعۀ زیرزمینی و پیچیده‌ای از راهروهای تنگ و دراز، چاه‌های فراوان و اتاق‌های متعددی است و بازدید از آن بدون استفاده از امکانات پیشرفته و وسایل ویژه امکان‌پذیر نیست. این غار که به نام‌های «سوراخ رئیس» یا «غار ویس» نیز مشهور است قرن‌ها ناشناخته باقی مانده بود و در هیچ یک از متون تاریخی و پژوهش‌های قرون اخیر نیز به آن اشاره نشده بود. این غار در سه طبقه و با حفر چاه‌های فراوان به‌وجود آمده است. طول دالان‌ها و اتاق‌های این غار بیش از ۵۰۰ متر و سطح مقطع بیشتر گذرگاه‌های زیرزمینی آن کمتر از یک مترمربع است. افق‌های ارتفاعی مختلف آن از طریق ۴۵ حلقه چاه با عمقی حدود ۱۱۸ متر به یکدیگر متصل شده‌اند. این غار در دیوارۀ صخر‌ه‌ای مشرف به نیاسر چهار دهانۀ ورودی دارد و از دو بخش تشکیل شده است. بخش مرکزی مجموعه‌ای از هفت اتاق در ارتفاعات گوناگون است که به‌شیو‌ه‌ای استادانه حجاری شده‌اند و به‌وسیله چاه‌ها و دالان‌های فراوانی به طبقات پایینی مرتبط می‌شوند. بخش دیگر دالانی با شیب ملایم و چاه‌های مرتبط است که به باغ زیبای تالار ختم می‌شود. در قسمت انتهایی این بخش در باغ تالار بخش مرکزی دیگری با اتاق‌های متعددی ساخته شده است. این غار به‌هیچ‌وجه کمبود هوا ندارد و در عمیق‌ترین قسمت‌های غار تهویه هوا به بهترین نحو و به‌صورت طبیعی انجام می‌پذیرد. وجود سنگ آسیاب و آب انبار از دیگر دیدنی‌های جالب این غار است. این غار بیست اتاق با مساحت کلی ۱۷۶.۵ مترمربع دارد و بزرگ‌ترین آن‌ها ۲۸.۶مترمربع و کوچک‌ترین آن‌ها ۱.۸ مترمربع مساحت دارد. زمان ساخت این غار را پیش از ساخت آتشکده نیاسر می‌دانند و فرضیاتی مبنی‌بر استفاده از سنگ‌های تراشیده‌شدۀ این غار در ساخت آتشکده نیاسر وجود دارد. این غار در زمان جنگ‌ها و در دوره‌های مختلف تاریخی به‌عنوان مکانی امن برای دفاع و حمله مورد استفاده قرار گرفته است.