فرایدالاصول

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فَرائِدالاصول
(معروف به الرسائل) کتابی به عربی، در اصول فقه امامیّه، تألیف شیخ مرتضی انصاری. مؤلف در این اثر به چهار مبحث مهم اصولی حجّیت قطع و ظن، برائت، استحصاب و تعادل و تراجیح پرداخته است. فرائدالاصول پس از تألیف، در زمان حیات مؤلف، بلافاصله به‌چاپ رسید و در شمار متون درسی قرار گرفت و تا زمان تألیف کفایةالاصول آخوند خراسانی، کمابیش ۷۰ سال، از مهم‌ترین متون درسی در اصول فقه بوده است. پس از آن نیز همراه با کفایة همچنان محور درس و بحث و تحقیق است. شیخ آقابزرگ تهرانی در الذریعه از ۶۵ حاشیه بر آن نام برده است. آقا رضا همدانی، عبدالحسین شرف‌الدین، شیخ محمد طه نجف، میرزا عبدالرحیم نهاوندی، شیخ عبدالله مامقانی، ملا محمدکاظم خراسانی، محمدکاظم یزدی، فاضل ایروانی و بسیاری از اصولیان نامدار امامی بر آن حاشیه نوشته‌اند. بحرالفوائد اثر میرزا حسن آشتیانی؛ توضیح‌الدلائل اثر ملا محمدحسین سلطان‌آبادی؛ توضیح‌الفرائد اثر محمدجواد اصفهانی و الفرائد‌العلویه اثر شیخ علی ابیوردی شیرازی از حاشیه‌های این کتاب است. سید حسن صدر نیز بر آن تعلیقه‌ای با نام وسائل‌الوسائل نوشته است و کسانی چون ملا علی قزوینی خوئینی آن را به نظم کشیده‌اند. فرائدالاصول در ۴ جلد به‌چاپ رسیده است (قم، ۱۴۱۹ق). سید محمدصالح خلخالی آن را به فارسی ترجمه کرده است.