تاشن، مارک (۱۹۴۰)
تاشِن، مارْک (۱۹۴۰)(Ptashne, Mark)
متخصص امریکایی زیست‌شناسی مولکولی. به درک سازوکارهای رونویسی (تشکیل آراِن‌اِی پیک از دی‌اِن‌اِی) در یاخته‌ای پروکاریوت، مانند باکتری‌ها یا سیانو باکتری‌ها، کمک بسیار کرده است. همچنین، دربارۀ سازوکارهای روشن و خاموش‌شدن ژن‌ها نیز تحقیق می‌کند. او برای مطالعات ژنتیکی از باکتری اشریشیا کلی[۱] استفاده کرد و احتمال داد تولید پروتئین‌های مهارکننده در یاخته به علت اتصال به محل‌های ویژه‌ای روی ژن یا در نزدیکی ژن صورت می‌گیرد تا آن را غیرفعال سازد. تاش در پژوهش‌هایی درخشان نشان داد که ژن آنزیم بتا ـ گالاکتوسیداز[۲]، در غیاب لاکتوز، با اتصال یک مولکول مهارکننده خاموش می‌شود و در ضمن، مولکول مهارکننده با اتصال به توالی ویژه‌ای از دی‌اِن‌اِی معروف به آغازگر[۳]، مانع رونویسی می‌شود و بنابراین، از فعالیت آنزیم‌های ضروری برای رونویسی توالی‌های دی‌اِن‌اِی مجاور جلوگیری می‌کند. این روند در حضور لاکتوز معکوس می‌شود. تاشن در شیکاگو زاده شد و در رید کالج[۴] و دانشگاه هاروارد درس خواند. در ۱۹۶۸، عضو هیئت علمی بخش زیست‌شیمی دانشگاه هاروارد و در ۱۹۷۱، استاد زیست‌شیمی شـد. تحقیقات او اولین مدل برای فعالیت برگشت‌پذیر پروتئین‌های مهارکننده در کنترل رونویسی و پیش‌گام مطالعات بعدی در زمینۀ دخالت مولکول‌های دیگر در بیان ژن‌ها بود.