گوپرت ـ مایر، ماریا (۱۹۰۶ـ۱۹۷۲)
گوپِرت‌ـ مایِر، ماریا (۱۹۰۶ـ۱۹۷۲)(Goeppert-Mayer, Maria)
| ماریا گوپرت ـ مایر Maria Goeppert-Mayer | |
|---|---|
| زادروز |
لهستان ۱۹۰۶م |
| درگذشت | ۱۹۷۲م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دانشگاه گوتینگن |
| شغل و تخصص اصلی | فیزیک دان |
| آثار | نظریه مقدماتی ساختار پوسته ای هسته (همراه با هانس ینسن) |
| گروه مقاله | فیزیک و مکانیک |
| جوایز و افتخارات | جایزه نوبل فیزیک (۱۹۶۳) |
فیزیک‌دان امریکایی، زادۀ آلمان. ساختار هستۀ اتم را بررسی کرد و به‌سبب توضیحی که در ۱۹۴۸ برای پایداری اتم‌هایی خاص به‌دست داد، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۶۳ دست یافت. او هستۀ اتم را به‌صورت لایه‌های پوسته‌مانندی از پروتون[۱]ها و نوترون[۲]ها درنظر گرفت. در این طرح، پایدارترین هسته وقتی حاصل می‌شود که بیرونی‌ترین پوسته کاملاً پُرشده باشد. این جایزه مشترکاً به او، یوجین ویگنر[۳]، و هانس یِنسن[۴] اعطا شد. گوپرت در کاتوویتس (کاتوویسته)[۵]، واقع در سیلزی علیا[۶]، که اکنون در لهستان واقع است، زاده شد. در دانشگاه گوتینگن[۷] درس خواند. در ۱۹۳۰، به ایالات متحد امریکا مهاجرت کرد. از ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، استاد دانشگاه شیکاگو و از ۱۹۶۰ به‌بعد، استاد دانشگاه کالیفرنیا بود. در ۱۹۴۵، با همکاری فیزیک‌دان امریکایی، ادوارد تِلِر[۸]، برای توضیح فراوانی عناصر و ایزوتوپ‌های موجود در طبیعت، نظریۀ کِهبانگ[۹] را برای منشأ عالَم عرضه کرد. این نظریه او را به بررسی پایداری هسته‌ها رهنمون شد. در ۱۹۴۸، شواهدی دال بر پایداری هسته‌هایی خاص منتشر کرد که تعداد نوترونها و پروتونها در آن‌ها برابر با یکی از اعداد ۲، ۸، ۲۰، ۵۰، ۸۲، و ۱۲۶ بود. این اعداد عموماً به عددهای جادویی[۱۰] معروف‌اند. او و ینسن، مستقل از هم، مدل پوسته‌ای را مطرح کردند و در ۱۹۵۵، به‌اتفاق هم کتاب نظریۀ مقدماتی ساختار پوسته‌ای هسته[۱۱] را نوشتند.