گوپرت ـ مایر، ماریا (۱۹۰۶ـ۱۹۷۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از ماریا گوپرت ـ مایر)

گوپِرت‌ـ‌ مایِر، ماریا (۱۹۰۶ـ۱۹۷۲)(Goeppert-Mayer, Maria)

ماریا گوپرت ـ مایر
Maria Goeppert-Mayer
زادروز لهستان ۱۹۰۶م
درگذشت ۱۹۷۲م
ملیت امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل دانشگاه گوتینگن
شغل و تخصص اصلی فیزیک دان
آثار  نظریه مقدماتی ساختار پوسته ای هسته (همراه با هانس ینسن)
گروه مقاله فیزیک و مکانیک
جوایز و افتخارات جایزه نوبل فیزیک (۱۹۶۳)

فیزیک‌دان امریکایی، زادۀ آلمان. ساختار هستۀ اتم را بررسی کرد و به‌سبب توضیحی که در ۱۹۴۸ برای پایداری اتم‌هایی خاص به‌دست داد، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۶۳ دست یافت. او هستۀ اتم را به‌صورت لایه‌های پوسته‌مانندی از پروتون[۱]ها و نوترون[۲]ها درنظر گرفت. در این طرح، پایدارترین هسته وقتی حاصل می‌شود که بیرونی‌ترین پوسته کاملاً پُرشده باشد. این جایزه مشترکاً به او، یوجین ویگنر[۳]، و هانس یِنسن[۴] اعطا شد. گوپرت در کاتوویتس (کاتوویسته)[۵]، واقع در سیلزی علیا[۶]، که اکنون در لهستان واقع است، زاده شد. در دانشگاه گوتینگن[۷] درس خواند. در ۱۹۳۰، به ایالات متحد امریکا مهاجرت کرد. از ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۰، استاد دانشگاه شیکاگو و از ۱۹۶۰ به‌بعد، استاد دانشگاه کالیفرنیا بود. در ۱۹۴۵، با همکاری فیزیک‌دان امریکایی، ادوارد تِلِر[۸]، برای توضیح فراوانی عناصر و ایزوتوپ‌های موجود در طبیعت، نظریۀ کِهبانگ[۹] را برای منشأ عالَم عرضه کرد. این نظریه او را به بررسی پایداری هسته‌ها رهنمون شد. در ۱۹۴۸، شواهدی دال بر پایداری هسته‌هایی خاص منتشر کرد که تعداد نوترون‌ها و پروتون‌ها در آن‌ها برابر با یکی از اعداد ۲، ۸، ۲۰، ۵۰، ۸۲، و ۱۲۶ بود. این اعداد عموماً به عددهای جادویی[۱۰] معروف‌اند. او و ینسن، مستقل از هم، مدل پوسته‌ای را مطرح کردند و در ۱۹۵۵، به‌اتفاق هم کتاب نظریۀ مقدماتی ساختار پوسته‌ای هسته[۱۱] را نوشتند.

 


  1. proton
  2. neutron
  3. Eugene Wigner
  4. Hans Jensen
  5. (Kattowitz (Katowice
  6. Upper Silesia
  7. Göttingen
  8. Edward Teller
  9. Little Bang Theory
  10. magic numbers
  11. Elementary Theory of Nuclear Shell Structure