تنوخی، محسن بن علی (بصره ۳۲۹ـ بغداد ۳۸۴ق)

تَنوخی، مُحسن بن علی (بصره ۳۲۹ـ بغداد ۳۸۴ق)

شاعر و ادیب عرب دورۀ عباسیان. از ۳۴۹ق به بعد، در بین‌النهرین و شهرهای غربی ایران به کار قضا اشتغال داشت. ادبیات را از کسانی چون ابوالفرج اصفهانی و ابوبکر صولی آموخت. به مصر سفر کرد و در دربار عضدالدولۀ دیلمی نیز منصب قضا گرفت، اما مغضوب او شد و به بغداد رفت. جز دیوانش که در دست نیست، از آثار مهم اوست: عنوان الحکمه، سخنان حکیمانۀ بزرگان با ذکر نام آنان؛ نِشوار المُحاضِره، لطایفی منتخب دربارۀ صاحب‌مقامان، دسایس و منازعات ایشان؛ الفَرَج بعد الشِّده، که مشهورترین اثر اوست؛ مُستَجاد من فَعَلات الاَجواد، که عمدتاً در ذکر ارباب کَرَم و منسوب به تنوخی است.