عرفی شیرازی، محمد (شیراز ۹۶۳ـ لاهور ۹۹۹ق)

عُرفی شیرازی، محمّد (شیراز ۹۶۳ـ لاهور ۹۹۹ق)

شاعر ایرانی. پدرش از اعیان شیراز بود. در جوانی آبله گرفت و گویا به‌همین دلیل به هندوستان رفت. بسیار مغرور و خودستا بود، چنان‌که فیضی دکنی دوستی خود را با او برید. تنها شاعری را که ستود و از او پیروی کرد حافظ بود. در هند و عثمانی بیش از ایران شهرت یافت و اشعارش بر سر زبان‌ها افتاد. پیش از مرگ حدود ۶هزار بیت از شعرهایش را گم کرد. مرگ ناگهانی او در جوانی باعث شد اشعارش را دیگران گرد آورند. ناظم تبریزی حدود ۱۵هزار بیت از اشعار او را گردآورد. اشعار او، به‌ویژه قصایدش، دارای صلابت و استحکام است. شهرت وی در قصیده‌سرایی است. در ۱۰۷۳ق میرزاجان نامی شرحی بر قصایدش نوشت. مثنوی‌هایی به نام‌های مجمع‌‌الابکار و فرهاد و شیرین دارد که به پیروی از مخزن‌الاسرار و خسرو و شیرین نظامی است. از دیگر آثارش: رسالۀ نفسیه؛ کلیات اشعار عرفی شیرازی که به کوشش جواهری وجدی به‌چاپ رسیده است (۱۳۵۷ش).