هادی، محمد (شماخی ۱۸۷۹ـ گنجه ۱۹۲۰)

هادی، محمّد (شماخی ۱۸۷۹ـ گنجه ۱۹۲۰)

شاعر، روزنامه‌نگار و مترجم آذربایجانی. از ۱۹۰۵ با روزنامۀ برهان ترقی (چاپ آستراخان) و نشریه‌های چاپ باکو و از ۱۹۱۱ تا ۱۹۱۴ در استانبول با روزنامه‌های طنین و ثروت و فنون همکاری می‌کرد. چندی به سالونیک تبعید شد، اما پس از مدتی به آذربایجان بازگشت. نخست از انقلاب ۱۹۱۷ روسیه هواداری کرد، اما بعدها از آن رو گردانید. به ترکی و فارسی شعر می‌سرود. دوستی، آزادی‌خواهی و مبارزه با بی‌‌عدالتی درون‌مایه شعرهای او بود . در ستایش ستارخان و دیگر مشروطه‌خواهان ایرانی نیز اشعار بسیار سروده است. او اشعاری از خیام، نظامی، مولوی، حافظ و سعدی را به ترکی ترجمه کرده و سروده‌های فارسی‌اش در تاجیکستان و هندوستان به‌چاپ رسیده است. از آثارش: مجموعۀ شعر الهامات فردوسی به فارسی (باکو، ۱۹۰۸)؛ شکوفۀ حکمت؛ عشق محتشم یا آغوش پدر (۱۹۱۴)؛ منظومۀ تراژدی الواح انتباه یا فاجعۀ تاریخی انسان‌ها (۱۹۱۸)؛ کلیات محمدهادی (باکو، ۱۹۷۸).