مختصات دایرةالبروجی
مُختصّات دایرةالبُروجی (ecliptic coordinates)
در اخترشناسی، دستگاهی برای تعیین موقعیت اجسام آسمانی روی کرۀ آسمانی[۱]، نسبت به صفحۀ مدار زمین[۲] یا دایرةالبروج[۳]. عرض دایرةالبروجی[۴] را با نماد β برحسب درجه، و نسبت به دایرةالبروج اندازهگیری میکنند. در دایرةالبروج ْْْ۰=β، در قطب شمال دایرةالبروجی ْ۹۰=β، و در قطب جنوب دایرةالبروجی ْ۹۰-=β است. طول دایرةالبروجی[۵] را با نماد λ، از غرب به شرق، و برحسب درجه در امتداد دایرةالبروج اندازهگیری میکنند. اندازهگیری از نقطۀ ثابتی موسوم به نقطۀ اوّل حَمَل[۶] یا اعتدال بهاری[۷] صورت میگیرد. مقدار λ بین ْ۰ تا ْ۳۶۰ است. مختصات دایرةالبروجی بیشتر برای تعیین موقعیت خورشید و سیارهها، با توجه به موضع زمین، بهکار میرود. عرض و طول دایرةالبروجی را گاهی عرض و طول آسمانی مینامند. طول دایرةالبروجی خورشید[۸] (طول خورشیدی[۹]) اندازهگیری سادۀ موقعیت زمین در مدار آن است.