رصافی، معروف (بغداد ۱۸۷۷ـ همان جا ۱۹۴۵)
رُصافی، معروف (بغداد ۱۸۷۷ـ همانجا ۱۹۴۵) (Rusafi, Maruf)
معروف رصافی Maruf Rusafi | |
---|---|
زادروز |
بغداد ۱۸۷۷م |
درگذشت | همانجا ۱۹۴۵م |
ملیت | عراقی |
شغل و تخصص اصلی | شاعر |
آثار | محاضرات الادب عربی؛ الشخصیهالمحمدیه |
گروه مقاله | ادبیات عرب |
از پیشگامان شعر معاصر عربی. پس از تحصیلات مکتبی مقدماتی، سه سال در مدرسۀ نظامی رُشیدیّۀ بغداد درس خواند. دوازده سال نیز نزد شُکری الآلوسی درس دین و زبان آموخت. آموزگاری پیشه کرد و، پس از اعلام مشروطه در عثمانی، به استانبول رفت و در آنجا افزون بر تدریس زبان عربی، سردبیر روزنامۀ سَبیلالرَشاد شد. در ۱۹۱۲ به نمایندگی بخش المثنی عراق در مجلس عثمانی انتخاب شد. در ۱۹۱۹ به دمشق و سپس اورشلیم رفت و به تدریس زبان عربی پرداخت. در ۱۹۲۱ به عراق برگشت، با اکراه معاونت کمیتۀ ترجمه و عربیسازی را پذیرفت و سردبیر روزنامۀ کوتاهمدت الامل شد. در ۱۹۳۰ نمایندۀ مجلس در عراق شد. در ۱۹۳۷ انزوا گزید و به تنباکوفروشی در دکّهای اکتفا کرد. او اگرچه در تنگدستی درگذشت، اما آوازهاش چندان بود که تندیسی از او در بغداد نصب کردند. رُصافی از طریق زبان ترکی با ادبیات و تمدن غربی مأنوس شد. کار ادبی را با چاپ مقالاتی دربارۀ اوضاع سیاسی سوریه و مصر، در نشریات المقتطف و المؤیّد آغاز کرد و اولین مجموعۀ شعرش در ۱۹۱۰ منتشر شد. شعرش حاوی طیفی گسترده از موضوعات سیاسی، فلسفی و اجتماعی، ازجمله آزادی زنان، است. ادبیات ترکی بر شعر او تأثیر نهاده بود، اما پیوسته به قالبهای متعارف شعری عرب پایبند و با بدعتهایی چون شعر سپید مخالف بود. بهترین چاپ از اشعار رُصافی در قاهره منتشر شده است (۱۹۵۸). از آثار اوست: محاضرات الادب عربی؛ الشخصیةالمحمدیه.