قذافی، معمر (۱۹۴۲ـ۲۰۱۱)
قَذّافی، مُعَمَّر (۱۹۴۲ـ۲۰۱۱)
مُعَمَّر قَذّافی | |
---|---|
زادروز |
1942م |
درگذشت | 2011م |
ملیت | اهل لیبی |
شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
آثار | کتاب سبز |
گروه مقاله | تاریخ جهان |
رهبر انقلابی لیبی. پس از سرنگونکردن ملک ادریس در ۱۹۶۹، عملاً به ریاست جمهوری رسید، و در ۱۹۷۴ ظاهراً از همۀ نقشها مگر نقش ایدئولوژیک خود دست کشید. سودای توسعهطلبی ارضی او در شمال افریقا تا جمهوری دموکراتیک کنگو (زئیر سابق) دامنه یافت، از شورشیان چاد حمایت کرد، و به تعدادی از کشورها پیشنهاد ادغام داد. اما در جریان جنگ خلیج فارس، به جای جنگ راه دیپلماسی در پیش گرفت. او، که شدیداً زیر نفوذ و تأثیر ناصر، رئیسجمهور سابق مصر، بود، بعدها در کتاب سبز نظریات خود را، که مبتنی بر نوعی سوسیالیسم طبیعی برابریخواهانه بود، بسط داد. دستداشتن او در تروریسم بینالمللی از جمله ناپديد شدن امام موسي صدر، رهبر شيعيان لبنان، حين سفرش به ليبي به انزوای دیپلماتیک کشورش در طی دهۀ ۱۹۸۰ منجر شد. در ۱۹۹۲، پس از امتناع وی از استرداد دو تن که به بمبگذاری در لاکربی[۱] و اتحادیۀ حمل و نقل هوایی[۲] مظنون بودند، سازمان ملل مجازاتهایی بر ضد لیبی وضع کرد. این دو تن در ۱۹۹۹ تحویل غرب داده شدند و محاکمۀ آنان در ژانویۀ ۲۰۰۱ پایان یافت. در سال ۲۰۰۰، لیبی در بحران گروگانگیری در فیلیپین میانجیگری کرد و در سپتامبر همان سال پذیرفت که مبلغ ۲۴میلیون دلار بابت آزادی گروگانهای باقیمانده به گروگانگیران پرداخت کند. این پول از حساب اتحادیۀ بینالمللی سازمانهای خیریۀ[۳] قذافی برداشت شد، و او امیدوار بود که با پایاندادن به بحران جزیرۀ جولو[۴] نزد جامعۀ بینالمللی وجهۀ بهتری یابد و برای کشورش نیز احترام سیاسی کسب کند. وي در خيزش مردم عليه او در ۲۰۱۱ به قتل رسيد.