المقابسات

المُقابَسات
تألیف ابوحیان توحیدی، کتابی به عربی، در فلسفه. این اثر مجموعه‌ای در موضوعات پراکندۀ فلسفی است که شیوۀ نوافلاطونی در سراسر آن به‌چشم می‌خورد. ابوحیان این اثر را در ۱۰۶ «مقابسه» سامان داده و در هریک از آن‌ها بخشی از یادداشت‌های خود را که در حین مناظره یا استفاده و یا مطالعه به رشتۀ تحریر درآورده بود، نگاشته است. وی در المقابسات افزون بر مباحث مشهور فلسفی، همچون واجب و صفاتش، احکام وجود، اقسام مرگ و غیره از مباحث بدیعی مانند ارتباط نحو و بلاغت با پاره‌ای از مباحث منطقی و فلسفی، حقیقت‌ خنده و جز آن‌ها سخن گفته است. چاپ تحقیقی این کتاب به کوشش محمد توفیق حسین در بغداد ۱۹۷۰ منتشر شده است.