تره کی، نورمحمد (کابل ۱۹۱۷ـ غزنه ۱۹۷۹)
تَرَه‌کی، نورمحمد (کابل ۱۹۱۷ـ غزنه ۱۹۷۹)
| نورمحمد تره کی | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۱۷م |
| درگذشت | ۱۹۷۹م |
| ملیت | افغانستانی |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد و رییس جمهور افغانستان |
دولتمرد و رئیس‌جمهور افغانستان. از اعضای اصلی بنیانگذار حزب دموکراتیک خلق افغانستان (۱۹۶۵)، و دبیرکل این حزب بود. وی رهبری کودتای ۲۷ آوریل ۱۹۸۷ برضد حکومت سردار داودخان را برعهده داشت و بعد ریاست جمهوری افغانستان را به‌‌عهده گرفت. در زمان تره‌کی قیام‌های ضدکمونیستی سراسر افغانستان را در برگرفت و او در مهار آن‌ها ناکام ماند. وی پس از انجام کودتا و تشکیل دولت، اعضای حزب پرچم را تصفیه و از دولت برکنار کرد. در دولت تره‌کی، حفیظ الله امین وزارت امور خارجه را برعهده داشت و به‌تدریج نفوذ او در دولت تقویت شد. او قانون اساسی افغانستان را با گرایش سوسیالیستی تغییر داد. اصلاحات ارضی به‌‌عنوان گامی برای عبور از فئودالیته به سرمایه‌داری اجرا شد. در جریان یک درگیری به قصد توطئه برضد حفیظ‌الله امین، تره‌کی زخمی و دستگیر شد و در ۱۴ سپتامبر ۱۹۷۹ درگذشت. پس از او حفیظ‌الله امین رئیس‌جمهور و دبیرکل حزب خلق شد.