لاک یر، نورمن (۱۸۳۶ـ۱۹۲۰)

لاک‌یِر، نورمَن (۱۸۳۶ـ۱۹۲۰)(Lockyer, Norman)

لاک‌يِر، نورمَن

نورمن لاک یر Norman Lockyer
زادروز	۱۸۳۶م
درگذشت	۱۹۲۰م
ملیت	انگلیسی
شغل و تخصص اصلی	دانشمند
لقب	شهسوار
گروه مقاله	اخترشناسی، فناوری و صنایع

دانشمند انگلیسی. طیف زبانه‌ها و لک‌های خورشید را بررسی کرد. ضمن کارهای پیشتازانۀ خود در زمینۀ طیف‌بینی، وجود هلیوم را در خورشید کشف کرد. در ۱۸۹۷، به لقب شهسواری دست یافت. در راگبی میدلندز زاده شد و کارش را در مقام اخترشناسی غیرحرفه‌ای آغاز کرد. در ۱۸۵۷، به عنوان کارمند غیرنظامی در وزارت جنگ استخدام شد، اما شهرت او در مقام اخترشناس موجب انتقالش به وزارت علوم و هنرها، و انتصاب او به مقام استادی کالج سلطنتی علوم، در ۱۸۸۱، شد. در ۱۸۶۹ به عضویت انجمن سلطنتی درآمد. در همان سال، مجلۀ علمی نیچر را تأسیس کرد و ۵۰ سال سردبیر آن بود. از ۱۸۹۰ تا ۱۹۱۱ سرپرست رصدخانۀ فیزیک خورشیدی در کنزینگتون جنوبی لندن بود. پس از بازنشستگی از ساوت کنزینگتون، رصدخانۀ هیل را در سیدموتِ دِوُن تأسیس کرد که پس از مرگش به رصدخانۀ نورمن لاک‌یر تغییر نام داد. در ۱۸۶۹، طیف‌بینی را به تلسکوپی پانزده سانتی‌متری متصل کرد و از آن برای رصد زبانه‌های خورشید، در زمان‌هایی غیر از گرفت کامل خورشید، استفاده کرد. هرچند نخستین‌بار بود که کسی به این فکر می‌افتاد، فکر مشابهی به ذهن اخترشناس فرانسوی، پیِر ژانسن، که در آن زمان در هندوستان ‌کار می‌کرد، نیز رسیده بود. آن دو هم‌زمان نتایج مشابهی را به آکادمی علوم فرانسه فرستادند. چندی بعد آن دو همکار شدند. ژانسن در زمینۀ طیف خورشید به رصدهایی دست زد که منجر به کشف هلیوم در خورشید شد. لاک‌یر همچنین این نظریه را مطرح‌ کرد که سمت‌گیری خرابه‌های باستانی استونهنج در راستای هم‌جهت با طلوع خورشید در زمان انقلاب تابستانی است. با توجه به تغییر تدریجی موقعیت طلوع خورشید در زمان انقلاب، محاسبه کرد که قدمت این یادمان تاریخی می‌باید ۲۰۰ سال بیشتر یا کمتر از ۱۸۴۰ پ‌م باشد. این نظر، چندی بعد از طریق عمرسنجی با کربن پرتوزا به تأیید رسید.

 

---