مارکوزه، هربرت (۱۸۹۸ـ۱۹۷۹)
مارْکوزِه، هِربِرت (۱۸۹۸ـ۱۹۷۹)(Marcuse, Herbert)
| هربرت مارکوزه Herbert Marcuse | |
|---|---|
| زادروز |
برلین ۱۸۹۸م |
| درگذشت | ۱۹۷۹م |
| ملیت | آلمانی ـ امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در دانشگاه های برلین و فرایبورگ |
| شغل و تخصص اصلی | فیلسوف |
| آثار | غریزه زندگی و تمدن (۱۹۵۵) و انسان تک ساحتی (۱۹۶۴) |
| گروه مقاله | فلسفه ، منطق و کلام |
فیلسوف آلمانی ـ امریکایی، از نظریه‌پردازان پیش‌گام چپ تندرو و جناح «چپ جدید[۱]» و از منتقدان صریح‌اللهجۀ نظام مستقر. در برلین متولد شد و در دانشگاه‌های برلین و فرایبورگ[۲] تحصیل کرد و تا ۱۹۳۳ که حزب ناسیونال سوسیالیست[۳] (نازی) به قدرت رسید با «مؤسسۀ پژوهش اجتماعی» در فرانکفورت همکاری داشت؛ این مدرسه اندکی بعد تعطیل شد. مارکوزه به ایالات متحده مهاجرت کرد و در ۱۹۳۴ به «مؤسسۀ پژوهش اجتماعی» وابسته به دانشگاه کلمبیا پیوست. در دهۀ ۱۹۴۰ به استخدام چند ادارۀ ضد اطلاعات حکومت فدرال درآمد. پس از ۱۹۵۰ به ترتیب در دانشگاه‌های کلمبیا، هاروارد، برندیس[۴] و کالیفرنیا[۵] به تدریس پرداخت. نفوذ مارکوزه در رهبران دانشجویان درخلال شورش‌های دانشگاهی اروپا و ایالات متحده در اواخر دهۀ ۱۹۶۰ کاملاً آشکار بود. او در نوشته‌هایش این عقیده را بیان می‌کرد که برخی از بیماری‌های اجتماعی را فقط در صورتی می‌توان از میان برد که فرآیند دموکراتیک[۶] کنار گذاشته شود. معتقد بود که مؤثرترین چالش دربرابر نظام مستقر از عهدۀ دانشجویان و گروه‌های اقلیت برخواهد آمد و نه از عهدۀ کارگران که، بنابر ادعای او، سرسپردۀ وضع موجودند. فلسفۀ اجتماعی مارکوزه در کتاب‌های غریزۀ زندگی و تمدن[۷] (۱۹۵۵) و انسان تک‌ساحتي[۸] (۱۹۶۴) بیان شده است.