هلمهولتز، هرمان (۱۸۲۱ـ۱۸۹۴)
هِلْمْهولْتْز، هِرْمان (۱۸۲۱ـ۱۸۹۴)(Helmholtz, Hermann)
| هرمان هلمهولتز Hermann Helmholtz | |
|---|---|
| زادروز |
پوتسدام ۱۸۲۱م |
| درگذشت | ۱۸۹۴م |
| ملیت | آلمانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در موسسه فریدریش ویلهلم |
| شغل و تخصص اصلی | فیزیک دان و متخصص فیزیولوژی |
| آثار | درباره احساس طنین در موسیقی (۱۸۶۳) |
| گروه مقاله | زیست شناسی، فناوری و صنایع، فیزیک و مکانیک |
فیزیک‌دان آلمانی و متخصص فیزیولوژی. مخترع آفتالموسکوپ[۱] برای معاینۀ درون چشم است. برای نخستین‌بار سرعت تپ[۲]های عصبی را اندازه‌گیری کرد و طرز کار حلزون گوش داخلی را شرح داد. در زمینۀ ویژگی‌های موسیقایی صوت‌شناسی[۳] نیز تخصص داشت. در فیزیک، قانون پایستگی انرژی[۴] را تدوین کرد و در زمینۀ مطالعات ترمودینامیک[۵] نیز صاحب نظر بود. هلمهولتز در بسیاری از زمینه‌ها درپی آن بود که ثابت کند موجودات زنده از هیچ‌گونه نیروی حیاتی ذاتی برخوردار نیستند و فرآیندهای حیاتی آن‌ها از نیروها و اصول حاکم بر سامانه‌های غیرزنده تبعیت می‌کند. در ۱۸۴۷، به اصل پایستگی انرژی دست یافت و نتیجه گرفت که انرژی فرآیندهای حیاتی به کل از اُکسایش[۶] مواد غذایی تأمین می‌شود و گرمای بدن حیوانات و فعالیت‌های عضلانی آن‌ها بر اثر تغییرات شیمیایی داخل عضلات صورت می‌گیرد. هلمهولتز در پوتسدام[۷] زاده شد و در مؤسسۀ فریدریش ویلهلم[۸] برلین درس خواند. در ۱۸۵۵، در بُن[۹] به مقام استادی رسید، و سرانجام در ۱۸۸۷، مدیر مؤسسۀ فیزیک و تکنیک[۱۰] در برلین شد. در ۱۸۵۱، آفتالموسکوپ را برای معاینۀ شبکیۀ چشم، و در ۱۸۵۵، آفتالمومتر[۱۱] را برای اندازه‌گیری شعاع انحنای چشم اختراع کرد. همچنین، نظریۀ سه رنگ بینایی را مجدداً مطرح کرد. این نظریه را نخستین بار فیزیک‌دان انگلیسی، تامس یانگ[۱۲]، در ۱۸۰۱ مطرح کرده بود. هلمهولتز نشان داد که هر تک‌رنگ اصلی سرخ، سبز یا آبی نیز بر ساختار شبکیه‌ای که نسبت به رنگ‌های اصلی دیگر حساسیت دارد، اثرگذار است. به این‌ترتیب، رنگ رد تصویرها[۱۳] و آثار کوررنگی[۱۴] توجیه شدند. هلمهولتز در زمینۀ صوت‌شناسی توضیح جامعی از چگونگی ترکیب صداهای سادۀ تک‌بسامدی به دست داد که منجربه تولید آهنگ یا طنین خاصی می‌شود. همچنین نشان داد که تشدید[۱۵] ممکن است منجربه نتیجۀ مشابهی شود. در ۱۸۶۳، رساله‌اش را در زمینۀ صوت‌شناسی، با عنوان دربارۀ احساس طنین در موسیقی[۱۶]، منتشر کرد.