سیسموندی، ژان (۱۷۷۳ـ۱۸۴۲)
سیسْموندی، ژان (۱۷۷۳ـ۱۸۴۲)(Sismond, Jean)
مورخ و اقتصاددان و منتقد ادبی سوئیسی. کتاب شانزده‌جلدی مشهورش، تاریخ جمهوری‌های ایتالیا در قرون وسطا[۱] (۱۸۰۹ـ۱۸۱۸)، وی را در شمار نخستین مورخانی قرار داد که اقتصاد را در توسعۀ فرهنگی و سیاسی جوامع مؤثر دانستند. سیسموندی در این کتاب نطفۀ اروپای امروزی را شهرهای آزاد ایتالیا در دوران قرون وسطا دانسته است. در کتاب در باب ثروت تجاری[۲] (۱۸۰۲) به ترویج نظریۀ آزادی اقتصادی[۳] آدام اسمیت پرداخت، اما مدتی بعد، پس از مشاهدۀ پیامدهای انقلاب صنعتی انگلستان، با نگارش کتاب اصول نوین اقتصاد سیاسی[۴] (۱۸۱۳) از افکار آدام اسمیت فاصله گرفت و به یکی از منتقدان سرمایه‌داری و از پیشروان سوسیالیسم بدل شد. آرای وی درخصوص بحران‌های اقتصادی و پیامدهای رواج رقابت افسارگسیخته در جامعه و مواجهه با مازاد تولید و کاهش مصرف، در افکار اقتصادی کارل مارکس[۵] و جان مِینارد کِینز[۶] مؤثر افتادند. سیسموندی به دفاع از نظارت حکومت بر امر رقابت در جامعه و ایجاد تعادل بین تولید و مصرف پرداخت. همچنین، ایجاد شکافی فزاینده بین طبقۀ بورژوا[۷] و طبقۀ کارگر را پیش‌بینی و در این خصوص، اصطلاح نبرد طبقاتی را وضع کرد. آرای وی در تاریخ و نقد ادبی، از عوامل مؤثر در تشکیل مکتب رومانتیک[۸] در نقد ادبی بود. وی ادبیات را محصول طبیعی نهادهای سیاسی و اجتماعی می‌دانست.