کلیس تنس

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از کلئیستنس)

کِلیسْ‌تِنِس (۵۷۰پ‎م)(Cleisthenes)

کِليسْ‌تِنِس

از رجال آتِن، و بنیانگذار دموکراسی[۱] آتن. گرچه ابتدا با پیسیس‌تراتوسیان[۲]، جَبّاران آتِن، همکاری داشت، ولی بعدها با خانواده‌اش، به آلکمایونیدای[۳]، تبعید شد و علیه هیپیاس[۴] و هیپارخوس[۵] (اَبرخُس) توطئه و مبارزه کرد. پس از برکناری در ۵۱۰پم، در ۵۰۸ و ۵۰۷پم با ارائۀ طرحی برای قانون اساسی در جهت تأمین دموکراسی بیشتر، حمایت مردم را جلب کرد. دموکراسی مورد نظر او با اصلاحاتی در سالهای بعد برقرار شد. عناصر اصلی اصلاحات دمکراتیک کلیستِنِس از این قرار بودند: مراکز ملی محلی یا «پاریش[۶] »‌(دِمِه[۷])های آتیکا[۸] با پیوستن به یکدیگر سی تریتیس[۹] (بخش) تشکیل دادند. هر تریتیس از هر سه زیرمجموعۀ جغرافیایی اصلی آتیکا به قبیله‌ای جدید محول شد، که تمایز آشکار با چهار قبیلۀ «خویشاوند» پیشین داشت، بدینترتیب دَه قبیلۀ جدید، براساس محل اقامت و نه برپایۀ پیوندهای خونی پدید آمد. دمه‌ها ادارۀ امور محلی را برعهده داشتند، و همۀ شهروندان بالغ مرد می‌توانستند در مجمع مرکزی آتِن شرکت کنند و به بحث و تصمیمگیری در مورد موضوعات «ملی» بپردازند. کلیستِنِس همچنین یک شورای ملی (بوله)[۱۰] ‌با ۵۰۰ عضو، ۵۰ نفر از هر دَه قبیله، برای دورهای یکساله ایجاد کرد.‌ (دمههای هر قبیله به تناسب جمعیت خود، سهمیۀ نمایندگان خود را مشخص میکرد). شاید قانون تبعید موقت به رأی همگان را نیز او ارائه کرده باشد. ولی این موضوع مورد اختلاف است و زمان طرح آن احتمالاً بیست سال بعد بوده است.

 

 


  1. democracy
  2. Pisistratids
  3. Alcmaeonidae
  4. Hippias
  5. Hipparchus
  6. parishes
  7. demes
  8. Attica
  9. Trittys
  10. boule