سن سیمون، کلود (۱۷۶۰ـ۱۸۲۵)
سَنْ‌سیمون، کِلود (۱۷۶۰ـ۱۸۲۵)(Saint-Simon, Claude)
| کِلود سَنْ‌سیمون Claude Saint-Simon | |
|---|---|
| زادروز |
1760م |
| درگذشت | 1825م |
| ملیت | فرانسوی |
| شغل و تخصص اصلی | فیلسوف |
| شغل و تخصص های دیگر | اقتصاددان |
| فعالیت‌های مهم | از بنیانگذاران سوسیالیسم |
| آثار | نظام صنعتی (23ـ1820)؛ شرعیات صاحبان صنایع (1823-1824)؛ مسیحیت نو (1925) |
| گروه مقاله | فلسفه |
فیلسوف اجتماعی و اقتصاددان فرانسوی. در ۱۷۷۷ وارد ارتش شد و در جنگ استقلال امریکا شرکت کرد. از بنیانگذاران سوسیالیسم[۱] بود و پس از شرکت در فعالیت‌های سیاسی در انقلاب فرانسه، نشریۀ صنعت[۲] را منتشر کرد. تجارب انقلابی‌اش سبب شد از خوش‌بینی متفکران روشنگری در تحلیل جامعه و تاریخ فاصله بگیرد و به تأملی عمیق‌تر در پدیده‌های اجتماعی و اقتصادی بپردازد. سن‌سیمون نخستین کسی بود که علت زوال حکومت فئودالی و جهان‌نگری کلیسایی را مبارزات طبقاتی به‌خاطر منافع اقتصادی دانست. او به‌شدت به طبقات عاطل و بیکاره که نقشی در تولید اجتماعی نداشتند، تاخت و از ایدۀ برنامه‌ریزی اجتماعی ناظر بر منافع تهی‌دستان دفاع کرد. عقاید او را می‌توان نوعی صنعت‌گرایی[۳] دانست. ملت را باید همچون کارگاه یا موسسۀ صنعتی بزرگی دانست که در آن امتیازات خانوادگی محو می‌شود اما تفاوت ظرفیت‌ها باقی می‌ماند و هر کس به اندازه کار یا سرمایه‌ای که به جریان انداخته است از منافع آن بهره‌مند می‌شود. صنعتگران رهبران حقیقی مردم‌اند زیرا کار روزمره را اداره می‌کنند و به‌خاطر منافع خودشان در توسعۀ مؤسسۀ خود می‌کوشند و حداکثر رشد را در کار ایجاد می‌کنند. اما این را نباید مترادف با قدرت سیاسی یا اداری دانست بلکه باید نقش حکومت را از حکومت بر افراد، به ادارۀ اشیا تقلیل داد. اندیشه‌های سن سیمون بر اوگوست کُنت[۴]، مارکس و انگلس[۵] تأثیر نهاد. از آثارش: نامه‌های یک ساکن ژنو به معاصرانش[۶] (۱۸۰۲)؛ مقدمه‌ای بر کارهای علمی قرن نوزدهم[۷] (۱۸۰۷)؛ نظام صنعتی[۸] (۲۳ـ۱۸۲۰)؛ شرعیات صاحبان صنایع[۹] (۱۸۲۳-۱۸۲۴)؛ مسیحیت نو[۱۰] (۱۹۲۵).