پورتولا، گاسپار د (۱۷۳۴ـ۱۷۸۴)
پورْتولا، گاسْپار دِ (۱۷۳۴ـ۱۷۸۴)(Portola, Gaspar de)
کاشف اسپانیایی خاور دور[۱] امریکا. پس از خدمت در ایتالیا و پرتغال، در ۱۷۶۷ در مقام فرماندار به کالیفرنیا[۲] اعزام شد تا یسوعیان[۳] را بیرون براند و مُبلّغان فرقۀ فرانسیسان[۴] را نجات دهد. در ۱۷۶۹، مأموریت یافت برای توسعۀ قلمرو اسپانیا در ساحل اقیانوس آرام و تأسیس یک مستعمره در خلیج مونتری[۵] تلاش کند. هیئت اکتشافی پورتولا، شامل دو کشتی و دو گروه در خشکی، وِلیکاتا[۶] را ترک کردند و در خلیج سان دیهگو[۷] به یکدیگر ملحق شدند و پورتولا در این محل مستعمرۀ کوچکی تأسیس کرد. از این نقطه، از راه خشکی به خلیج مونتری رفت، ولی آنجا را نشناخت. پس از کاوش در منطقه در ۱۷۷۰ به سان دیهگو بازگشت. یکی از ناخداها او را متقاعد کرد که واقعاً خلیج مونتری را مشاهده کرده است؛ درنتیجه، پورتولا دوباره عازم شمال شد و سرانجام دریافت که خلیج همانی است که کاشفان قبلی توصیف کرده بودند و برای اشغالگری اسپانیا در کالیفرنیای علیا[۸]، شهرک سان کارلوس[۹] را بنا نهاد. پورتولا در ۱۷۷۶ فرماندار پوئبلا[۱۰]، در مکزیک، شد و در ۱۷۸۴ به اسپانیا بازگشت.