حکمتیار، گلبدین (۱۹۴۹)
حکمتیار، گُلْبُدّین (۱۹۴۹)
| گلبدین حکمتیار | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۴۹م |
| ملیت | افغانستانی |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
از رهبران مجاهدین افغان (چریک‌های بنیادگرای اسلامی) و از ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۴ و ۱۹۹۶ نخست‌وزیر افغانستان. او که شدیداً ضد کمونیست و رهبر حزب اسلامی است، در آوریل ۱۹۹۲، در برابر نیروهای میانه‌رو مجاهدین، که کابل را تصرف کرده بودند، مقاومت کرد و از پیوستن به دولت موقت سرباز زد و تا پیش از بیرون رانده‌شدن نیروهایش به بمباران کابل ادامه داد. در ژوئن ۱۹۹۳، به‌موجب موافقت‌نامۀ صلح با برهان‌الدین ربّانی، رئیس‌جمهور وقت، بار دیگر در مقام نخست‌وزیر ادارۀ امور شهر کابل را به‌دست گرفت، اما در ۱۹۹۴، نیروهایش حملات خود را از سرگرفتند. او متعاقباً از نخست‌وزیری برکنار شد، اما در ژوئن ۱۹۹۶ به کابل بازگشت و مقام نخست‌وزیری، وزارت دفاع، و وزارت اقتصاد را با هم برعهده گرفت. اما در سپتامبر همان سال طالبان (ارتش طلبه‌های بنیادگرا)، که کنترل بخش اعظم خاک افغانستان را در دست داشتند، او را از کابل بیرون راندند. حکمتیار در دهۀ ۱۹۸۰ به مجاهدین پیوست و رهبری گروه بنیادگرای حزب اسلامی را به‌دست گرفت؛ این حزب درپی براندازی رژیم کمونیستی کابل، تحت حمایت شوروی، بود. او از پشتیبانی و مشارکت در هر گونه دولت موقت «وحدت ملی» که کمونیست‌ها نیز در آن حضور داشتند سرباز می‌زد. در ۱۹۹۲، نیروهای حزب اسلامی بمباران کابل را از سرگرفتند و همین امر سبب شد که این حزب سهمی از مناصب حکومت به‌دست نیاورد. از ۱۹۹۵ درگیری شدید او با احمدشاه مسعود، وزیر دفاع، برای تصرف کابل به هرج‌ومرج دامن زد. در مارس ۱۹۹۸، از تبعید در ایران به افغانستان بازگشت و پیشنهاد جدیدی برای برقراری صلح مطرح کرد.