عرفات، یاسر (۱۹۲۹ـ۲۰۰۴)
عَرَفات، یاسِر (۱۹۲۹ـ۲۰۰۴)
(نام اصلی: محمد عابد ارعوف عرفات[۱]) سیاستمدار ملیگرای فلسطینی و از بنیادگذاران سازمان الفتح در ۱۹۵۷، رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف)، از ۱۹۶۹ رئیس حکومت خودگردان فلسطین[۲]. عرفات از بازیگران اصلی در صحنۀ گفتوگوهای صلح با اسرائیل بود که دربارۀ موقعیت سرزمینهای فلسطینی نوار غزه[۳] و کرانۀ غربی رود اردن در داخل اسرائیل برگزار شد. در ۱۹۹۴، به همراه اسحاق رابین[۴]، نخستوزیر، و شیمون پرز[۵]، وزیر امور خارجۀ رژیم اشغالگر قدس، به مناسبت توافق بر سر اعطای خودگردانی به فلسطینیان جایزۀ صلح نوبل دریافت کرد. در دهۀ ۱۹۷۰، به سبب فعالیتهایی برای تشکیل میهن مستقلی برای فلسطینیان، به یکی از چهرههای مهم سیاست جهان مبدل شد، اما در دهۀ ۱۹۸۰، با رشد جناحبندیهای درون سازمانی ساف قدرت او عملاً کاهش یافت. با این حال، رهبری بیشتر سازمانهای درون ساف را همچنان در دست داشت و در ۱۹۹۰ این تشکیلات را متقاعد کرد که رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناسد. عرفات در سپتامبر ۱۹۹۳، به توافق صلحی تاریخی با اسرائیل دست یافت که بهموجب آن سربازان اسرائیل طی چند مرحله از نوار غزه و کرانۀ غربی رود اردن بیرون میرفتند. او، که در دهۀ ۱۹۷۰ در لبنان[۶] و در دهۀ ۱۹۸۰ در تونس[۷] اقامت داشت، در ۱۹۹۴ در مقام رئیس حکومت خودگردان فلسطین به سرزمینهای اشغالی بازگشت. در سپتامبر ۱۹۹۵ و اکتبر ۱۹۹۸، توافقات دیگری دربارۀ انتقال قدرت به فلسطینیان حاصل شد. پشتیبانی عرفات از صدام حسین[۸] پس از تجاوز عراق به خاک کویت[۹] (۱۹۹۰) سبب شد که موقعیت بینالمللی وی تا مدتی تضعیف شود. در اواخر عمر بیماری پارکینسون او را ناتوان کرده بود و سرانجام هنگام معالجه در بیمارستان در پاریس درگذشت.