ایلیسکو، یان (۱۹۳۰)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از یان ایلیسکو)

ایلیِسْکو، یان (۱۹۳۰)(Iliescu, Ion)

سیاستمدار اهل رومانی، از ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۶ و از ۲۰۰۰ رئیس‌جمهور آن کشور. پیشتر عضو حزب کمونیست رومانی[۱] و دولت نیکلای چائوشسکو[۲] بود، و با سقوط وی از قدرت رهبر جبهۀ نجات ملی[۳] شد. در ۱۹۶۸، به عضویت کمیتۀ مرکزی حزب کمونسیت رومانی درآمد و در ۱۹۷۱ دبیر تبلیغات آن حزب شد. اختلاف بر سر به راه انداختن انقلاب فرهنگی و رشد کیش شخصیت‌پرستی چائوشسکو به برکناری ایلیسکو از عرصۀ سیاست کشورش انجامید و او را در مقام رئیس تبلیغات حزب به تیمیشوارا[۴] فرستادند. با برپایی انقلاب کریسمس در ۱۹۸۹، ایلیسکو از نخستین رهبران آن بود، و در فوریۀ ۱۹۹۰ به ریاست شورای موقت ملی[۵] رسید. در انتخابات ریاست جمهوری، به‌رغم مناقشاتی که پیشتر دربارۀ روش سخت‌گیرانه‌اش در عرصۀ سیاست درگرفته بود، در مه ۱۹۹۰ پیروزی چشمگیری به‌دست آورد. در انتخابات ریاست جمهوری اواخر سال ۲۰۰۰، حزب حاکم با نام حزب آزادی‌خواه ملی[۶] دچار شکاف شد و او، در دور دوم کورنلیو وادیم تودور[۷]، نامزد ملی‌گرایان تندرو، را شکست داد. ایلیسکو در مؤسسه پلی‌تکنیک بخارست[۸] و انستیتو انرژی‌شناسی[۹] در مسکو تحصیل کرد.

 


  1. (Romanian Communist Party (PCR
  2. Nicolae Ceausescu
  3. National Salvation Front
  4. Timisoara
  5. Provisional Council of National Unity
  6. National Liberal Party
  7. Corneliu Vadim Tudor
  8. Bucharest Polytechnic Institute
  9. Institute of Energetics