یلواج، محمود ( ـ پکن ۶۵۲ق)
(تغییرمسیر از یلواج خوارزمی)
یِلْواج، محمود ( ـ پکن ۶۵۲ق)
فخرالدین ابوالقاسم بن محمد، معروف به یلواج خوارزمی، وزیر مسلمان چنگیزخان و از خدمتگزاران و حکمرانان مقرب دوران مغول (حک: ۶۳۱ـ۶۵۲ ق). از مردم خوارزم و نخستین وزیر ایلخانان مغول بوده است. به سفارت از جانب چنگیزخان به دربار سلطان محمد خوارزمشاه رفت و به یلواج (= سفیر) آوازه یافت. از آن‌جا که این مأموریت را مطابق میل خان مغول به‌انجام رسانید، وزیر چنگیزخان شد. پس از درگذشت چنگیزخان، از طرف اوگتای قاآن، حاکم ختا و خوارزم و ماوراءالنهر شد (۶۳۱ق)، اما او فقط بر ختا حکومت کرد و حکمرانی خوارزم و فرارود را به پسرش مسعود بیگ داد. یلواج در فرمانروایی گیوک‌خان و منکوقاآن نیز همان سِمت را داشت. به زبان‌های مغولی، اویغوری، ترکی و فارسی سخن می‌گفت و می‌نوشت و دوستدار شاعران بود.