فرانهوفر، یوزف فون (۱۷۸۷ ـ ۱۸۲۶)
فِرانْهوفر، یوزف فون (۱۷۸۷ ـ ۱۸۲۶م)(Fraunhofer, Joseph von)
فیزیک‌دان آلمانی در نورشناسی کارهای مهمی انجام داد. او به‌دقت از خطوط تاریک طیف خورشید (خط‌های فرانهوفر)، که ترکیب شیمیایی جوّ خورشید را به‌کمک آن‌ها می‌توان یافت، نقشه‌برداری کرد. فرانهوفر توان پاشندگی[۱] و ضریب شکست[۲] مربوط به انواع مختلف شیشه‌های اُپتیکی را به‌دست آورد. در جریان این کارها دستگاه طیف‌نما را ساخت، و نخستین کسی بود که در ۱۸۲۱ برای تولید طیف نور سفید از توری پراش[۳] استفاده کرد. فرانهوفر در باواریا زاده شد، و از سن ۱۰سالگی در کارگاه شیشه و لعاب پدرش شروع به‌کار کرد. در ۱۸۰۶ در کارگاه اُپتیک «شرکت ابزارهای علمی مونیخ» که سنجش‌افزار علمی تولید می‌کرد، مشغول به‌کار شد و در ۱۸۱۱ در آن‌جا به مدیریت رسید. وی از ۱۸۲۳ به بعد، مدیریت «موزۀ فیزیک فرهنگستان علوم باواریا» را برعهده داشت. و در ۱۸۱۴، برای به‌دست‌آوردن مقادیر اُپتیکی دقیق‌تر، دو خط درخشان زردرنگ در طیف شعله‌ها را به‌‌عنوان چشمۀ نور تک‌فام مورد استفاده قرار داد. در مقایسۀ این چشمه با نور خورشید، او متوجه شد که خطوط تاریک و ظریف بسیار زیادی را می‌توان در طیف خورشید یافت. تعداد این خطوط در فاصلۀ بین دوسر بنفش و سرخ طیف به ۵۷۴ می‌رسد. فرانهوفر دو نوع توری پراش ساخت که یکی از نوع شکستی و دیگری بازتابشی بود. با استفاده از نظریۀ موجی نور، توانست معادلۀ توری را در شکل کلی‌اش به‌دست آورد به‌طوری این معادله هنوز هم کاربرد دارد.