اهدل، حسین بن عبدالرحمن
اهدل، حسین بن عبدالرحمن (ابيات حسين 1387- 1451م) AL-Husayn Ibn Abdalrahman Al-Ahdal
(نام کامل: حسین بن عبدالرحمن بن محمد بن علی ابی بکر بن الشیخ علی بن عمر الاهدل؛ معروف به بدر حسین) مفسر و صوفی یمنی. در زمان خود بزرگ خاندان اهدل بود. زرکلی در الاعلام به اشتباه لقب او را ابن اهدل دانسته است. پس از تحصیلات اولیه در روستای زادگاهش، برای تحصیل فقه به شهر المراوعه رفت و نزد علی بن آدم زیلعی و نیز امام محمد بن نورالدین الموزعی (از امامان مذهب شافعی) تحصیل کرد. او همچنین در تصوف نیز از شاگردان شیخ الرداد (یکی از بزرگان تصوف در یمن) بوده است. اهدل مدتی هم در مکه اقامت داشته. در حدیث و تفسیر و لغت صاحب نظر بود. کتابها و رسایلی دربارهی تصوف و عقاید و اصطلاحات فقهی، حدیثی و تفسیری تألیف کرد. در فقه به مقام افتاء رسید و مفتی بلامنازع یمن شد. مورخان قرن نهم هجری که نزاع میان اهل حقیقت و اهل طریقت را در زبید و یمن و جهان اسلام به طور عام رصد کردهاند معتقدند که بدر حسین مدافع جدی جریان ظاهرگرایی در شریعت، در رویارویی با جریان ابن عربی و پیروان او در زبید (مانند الجبرتی، الکرمانی و الرداد که از مشایخ بدر حسین بودند) به شمار میآید. تألیفات بدر حسین میل عمیق او به طریقت شیخ اسماعیل المقری و تأثیرپذیری او از مکتب تصوف شیخ عبدالقادر گیلانی و جنید را نشان میدهد که از ویژگیهای آن جمع میان شریعت و طریقت یا باطن و ظاهر است.
از آثار اوست: حواش علی البخاری، کشف الغطاء عن حقائق التوحید، عقائد الموحدین، اللمعة المقنعة فی ذکر فرق المبتدعة، التنبیهات فی التحرر علی الروایات، تحفة الزمن فی اعلام الیمن.