نظریه عدالت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از A Theory of Justice)

نظریۀ عدالت (A Theory of Justice)

نظريه عدالت

کتابی در اقتصاد سیاسی، از جان راولز، منتشر شده به انگلیسی در ۱۹۷۱. اساس نظریۀ راولز در این اثر عدالت به‌منزلۀ انصاف، در مقابل شهودباوری و سودگرایی، است. به‌عقیدۀ او نخستین مسئلۀ عدالت، ساختار بنیادی جامعه است، یعنی شیوه‌ای که سامان سیاسی و ساختارهای مهم اجتماعی اقتصادی را طبق آن تعیین می‌کنند. نظریۀ راولز مفهوم قرارداد اجتماعی را، با توافق اولیه‌ای بر پایۀ دو اصل آزادی و تفاوت، تعمیم می‌دهد و آن را به بالاترین حد انتزاع می‌کشاند. به‌زعم او تعیین مقررات تکمیلی تضمین‌کنندۀ اولویت اصل آزادی و عدالت بر رفاه است. راولز سپس به بررسی نهادهای بنیادی منطبق با اصول، به‌مثابۀ آموزۀ اقتصاد سیاسی، و اساساً نهادهای قانونی مردم‌سالارانه پرداخته است. اگرچه عدالت بر سرمایه تقدم دارد، راولز کوشیده تا هم‌سازی آن‌ها را از طریق سرمایه به‌منزلۀ عقلانیت، به اثبات برساند. او در نظریۀ عدالت با بیان این نکته که چگونه در جامعه‌ای سازمان‌یافته، طرح‌های عقلانی زندگی اشخاص درکِ آن‌ها را (که خود بخشی از سرمایۀ عقلانی آن‌هاست) از عدالت بازگو و تقویت می‌کند، سخن خود را به‌پایان رسانده است.