هیتلر، آدولف (۱۸۸۹ـ۱۹۴۵)
| آدولف هیتلر Adolf Hitler | |
|---|---|
| زادروز |
براونایو ـ آم ـ این ۱۸۸۹م |
| درگذشت | ۱۹۴۵م |
| ملیت | آلمانی |
| شغل و تخصص اصلی | سیاستمدار |
| آثار | نبرد من |
| گروه مقاله | امور نظامی و نظامی گری، تاریخ جهان |
هیتْلر، آدولْف (۱۸۸۹ـ۱۹۴۵)(Hitler, Adolf)
دیکتاتور آلمان نازی. در براونائو‌‌ـ‌آم‌‌ـ‌این[۱]،واقع در اتریش علیا، متولد شد و کودکی‌اش را در وین و مونیخ در فقر گذراند. پدر هیتلر که نامش در اصل شیکل‌گروبر[۲] بود و بعدها آن را تغییر داد در اتریش کارمند جزء اداره گمرک و هیتلر تنها فرزند از همسر سوم او بود. در جنگ جهانی اول داوطلبانه به ارتش آلمان پیوست و چهار سال در مقام سرجوخه در جبهۀ غرب خدمت کرد. در ۱۹۱۹ به حزب کارگران آلمان پیوست. در ۱۹۲۱ به ریاست حزب رسید، نام حزب را به حزب کارگران ناسیونال سوسیالیست آلمان (به اختصار حزب نازی) تغییر داد و برنامه‌ای برای آن تدارک دید که آمیزه‌ای از ناسیونالیسم و یهودستیزی بود. در ۱۹۲۳، به‌سبب رهبریِ شورشی ناموفق در مونیخ نُه ماه را در زندان گذراند و در این مدت میثاق سیاسی‌اش، نبرد من[۳]، را نوشت. حزب نازی تا پیش از انتخابات ۱۹۳۰ اهمیت ملی نیافت و در ۱۹۳۲ با وجود شکست هیتلر از فیلد مارشال هیندنبورگ[۴] در انتخابات این حزب، بزرگ‌ترین گروه رایشستاگ (پارلمان آلمان) را تشکیل داد. درنتیجۀ توطئه‌ای به هدایت صدر اعظم فرانتس فون پاپن[۵]، هیتلر در ۳۰ ژانویه ۱۹۳۳ طی ائتلاف احزاب نازی و ناسیونالیست به صدارت اعظمی رسید. بلافاصله مخالفان سرکوب شدند. در ۱۹۳۴ هیتلر به جای هیندنبورگ رئیس دولت شد. در همین اثنا زمینه‌های جنگ فراهم می‌شد. آلمان از جامعۀ ملل خارج شد، خدمت سربازی مجدداً اجباری شد و در ۱۹۳۶ راینلاند دوباره اشغال شد. هیتلر و موسولینی[۶] که هر دو درگیر جنگ داخلی اسپانیا بودند در ۱۹۳۶ اتحادی (کشورهای محور) را تشکیل دادند که در ۱۹۴۰ ژاپن نیز بدان پیوست. هیتلر جنگ را بی‌رحمانه، اما به‌شیوۀ عجیب خاص خود اداره می‌کرد، اکثر کشورهای همسایه را به کمک قوای اشغالگر و سرکوبگر خود تصرف کرد و زیر سیطرۀ خود آورد و به دستور او صدها هزار تن اسلاو، یهودی، کولی، هم‌جنس‌گرا و مخالف سیاسی در اردوگاه‌های کار اجباری و کشتارهای جمعی کشته شدند. در ۲۰ ژوئیه ۱۹۴۴ از انفجار بمبی که افسران بلندپایه‌اش در جلسه‌ای با حضور او کار گذاشته بودند جان به‌در برد. در ۲۹ آوریل ۱۹۴۵ که عمده قسمت‌های برلین در دست قوای شوروی بود با معشوقه‌اش، اوا براون، در پناهگاهش در زیر ساختمان صدارت اعظمی ازدواج و روز بعد به همراه او خودکشی کرد.