آدرنالین

آدْرِنالین (adrenaline)
(یا: اِپی‌نفرین) هورمون مترشح از قسمت مرکزی غدد فوق‌کلیه. آدرنالین از یک ماد خویشاوند، با نام نورآدرنالین، ساخته می‌شود و هردو هورمون هنگام ترس یا تنش به خون می‌ریزند. تأثیر آدرنالین در کبد عبارت است از افزایش میزان قند خون، با تحریک تولید گلوکز. اثر این هورمون بر بافت چربی عبارت است از افزایش میزان اسیدهای چرب خون. آدرنالین همچنین ضربان قلب و جریان خون ماهیچه‌ها را افزایش می‌دهد، با تولید عرق جریان خون در پوست را کاهش می‌دهد، لوله‌های تنفسی کوچک‌تر (نایژه‌ها) در شش‌ها را گشاد، و مردمک چشم را متّسع می‌کند. آدرنالین و نورآدرنالین را می‌توان در آزمایشگاه‌ تهیه کرد. آدرنالین برای درمان نایژه‌های باریک‌شده، ناشی از بیماری آسم، به‌کار می‌رود. از نورآدرنالین، به‌سبب خاصیت باریک‌کنندگی سرخ‌رگ‌های کوچک روده‌ها و پوست، برای بالابردن فشار خون هنگامی استفاده می‌کنند که فشار خون بسیار پایین باشد. با آن‌که داروهای ساختگی با عوارض جانبی کمتر از آدرنالین و نورآدرنالین کاربرد بیشتری یافته‌اند، از اهمیت این دو ماده در درک بسیاری از سازوکارهای پایۀ بدن کاسته نشده است.

 

---