راسمیک شدن آمینواسید

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Amino-acid racemization)

راسْمیک‌شدن آمینواَسید (amino-acid racemization)
فرآیندی چرخشی. در آن، ساختارهای مولکولی ایزومرهای چپ‌گرد (اِل)[۱] L در آمینواسید[۲]های بافت زنده، پس از مرگ به ایزومرهای راست‌گرد (دي)[۳] D تبدیل می‌شوند. از این فرآیند در باستان‌شناسی[۴] برای عمرسنجی[۵] استفاده می‌کنند. این دو ساختار، که یکی تصویر آینه‌ای[۶] دیگری است، برحسب رفتار شیمیایی‌شان تمیز داده می‌شوند. در ماده‌ای که قرار است عمرسنجی شود، نسبت ایزومر اِل به ایزومر دی را از مقایسه با نمونه‌های استخوانی‌ای به‌دست می‌آورند که با کربن پرتوزا[۷] عمرسنجی شده‌اند. با این همه، چنین روشی هنوز تجربی است. برحسب نوع آمینواسید و ماده‌ای که آمینواسید را دربرگرفته است، سرعت پیشرفت راسمیک‌شدن[۸] متفاوت است. در استخوان سنگواره، آمینواسیدی که برای عمرسنجی نمونه‌های با قدمت بیش از ۱‌میلیون ‌سال بررسی می‌شود ایزولوسین[۹] است و برای نمونه‌هایی با قدمت ۰.۱ تا ۰.۳میلیون سال اسید اسپارتیک[۱۰] را بررسی می‌کنند. در چوب، برای همین دوره‌های زمانی، به‌ترتیب پرولین[۱۱] و هیدروکسی پرولین[۱۲] را بررسی می‌کنند. برای اولین‌بار لوئی پاستور[۱۳]، شیمی‌دان و میکروبیولوژیست فرانسوی، در زمینۀ وجود ایزومرهای چپ‌گرد (اِل) در بافت‌ها تحقیق کرد (۱۸۴۹). تقریباً همه آمینواسیدهای موجود در محیط زنده از نوع ایزومر اِل‌اند.

 


  1. L-isomers
  2. amino acid
  3. D-isomers
  4. archaeology
  5. dating
  6. mirror image
  7. radiocarbon
  8. racemization
  9. isoleucine
  10. aspartic acid
  11. Prolin
  12. Hydroxyproline
  13. Louis Pasteur