لیونهوک، آنتون وان (۱۶۳۲ـ۱۷۲۳)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Anton van Leeuwenhoek)

لِیُوِنْهوک، آنتون وان (۱۶۳۲ـ۱۷۲۳)(Leeuwenhoek, Anton van)

پیش‌گام هلندی پژوهش‌های میکروسکوپی. عدسی‌های لازم را خودش می‌ساخت و بزرگ‌نمایی برخی از آن‌ها ۳۰۰ برابر بود. او با این عدسی‌ها توانست یاخته‌های قرمز خون اسپرم و باکتری‌ها را جداگانه ببیند؛ دستاوردی که بیش از یک قرن تکرار نشد. لیونهوک در دلفت[۱] زاده شد و نزد یک تاجر لباس به‌ کارآموزی پرداخت. از ۱۶۶۰، در مقام پیشکار مراکز دولتی دلفت مقرری دریافت می‌کرد و وقت خویش را بیشتر صرف تراش عدسی و تحقیقات میکروسکوپی می‌کرد. از ۱۶۷۲ تا ۱۷۲۳، مشاهداتش را در بیش از ۳۵۰ مقاله شرح داد و آن‌ها را برای انجمن سلطنتی لندن[۲] فرستاد. شهرت او چنان بود که حکمرانان متعدد، ازجمله فردریک اول پادشاه پروس[۳] و تزار پطر کبیر[۴]، به دیدارش می‌رفتند. لیونهوک بیش از ۴۰۰ عدسی ساخت که به‌روش‌های گوناگون به‌شکل میکروسکوپ‌های تک‌عدسی (یک‌چشمی) نصب می‌شدند. بیشتر آن‌ها بسیار کوچک و برخی در حد ته سنجاق بودند. در ۱۶۷۴، پیش‌زیان را کشف کرد و آن‌ها را «جانوران کوچک[۵]» نامید و به اندازه‌گیری آن‌ها پرداخت. همچنین، به مطالعۀ ساختار عدسی‌های چشم، ماهیچه‌های مخطط، اجزای دهانی حشرات و ساختار ریز گیاهان پرداخت و بکرزایی[۶] را در شته‌ها کشف کرد.

 


  1. Delft
  2. Royal Society of London
  3. Prussia
  4. Tsar Peter the Great
  5. animalicules
  6. parthenogenesis