تولید مثل غیرجنسی

تولید مثل غیرجنسی (asexual reproduction)
شکلی از تولید مثل که بر ایجاد و الحاق یاخته‌های جنسی (گامت‌ها) از دو والد مبتنی نیست. از این نظر که نیازی به جست‌وجوی جفت ندارد، دارای مزایایی است. به این‌ترتیب، هر موجود می‌تواند موجب بازسازی سریع جمعیت شود. در عین حال، هر موجودی که از راه غیرجنسی تولید می‌شود، از نظر ژنتیکی با والدش یکسان است و تشکیل همسانه (کلون) می‌دهد. از منظر تکاملی، عدم مزیت تولید مثل غیرجنسی همین واقعیت است. در کشاورزی و باغبانی، تولید استاندارد لازم است و از این عدم گوناگونی استقبال می‌شود. استفاده از پیوندهای یک‌‌سویۀ خوب از درختان میوه، نمونه‌ای از تولید مثل غیرجنسی مصنوعی است. در طبیعت، جمعیت غیرجنسی‌ای که نتواند با محیط متغیر سازش یابد یا در برابر بیماری جدید از خود دفاع کند، در معرض خطر انقراض خواهد بود. از این‌رو، بسیاری از موجودات از راه‌های غیرجنسی و جنسی تولید مثل می‌کنند. تولید مثل غیرجنسی در موجودات ذره‌بینی بسیار رایج است، امّا گیاهان بسیاری نیز از این راه تولید مثل می‌کنند. تمشک سیاه با ایجاد ریشه‌های نابه‌جا از ساقه‌هایی که با زمین در تماس‌اند، پایه‌های جدید پدید می‌آورد. همچنین، این گیاه از طریق جنسی نیز تکثیر می‌شود. تقسیم دوتایی، که طی آن موجود والد به دو یا چند موجود جدید تقسیم می‌شود، و جوانه‌زدن، که طی آن موجود جدید در آغاز به‌صورت جوانه‌ای از والد رشد می‌کند، نمونه‌هایی از فرآیندهای تولید مثل غیرجنسی‌اند. تولید مثل غیرجنسی با هاگ، مانند تولید مثل سرخس‌ها و خزه‌ها، نیز رایج است. بسیاری از گیاهان نیز با شاخه‌های خزنده، ریزوم‌ها، پیازها، و بُنه‌ها به‌صورت غیرجنسی تولید مثل می‌کنند. نیز ← تولید_مثل_رویشی

---