سد شنی
سدّ شنی (bar)
(یا: پُشته) در علوم زمین، نهشتههایی از ماسه یا سیلت[۱] که در آبراهۀ رودخانهها تشکیل میشود، یا پشته[۲]ای طویل از ماسه یا ریگ (سنگریزه)[۳] که به موازاتِ خط ساحلی[۴] کشیدهشده است (← فرسایش_ساحلی[۵]). سدهای ساحلی[۶] ممکن است در امتداد خلیجهای دهانهای[۷] گسترش یابند و سدهای خلیجی[۸] را به وجود آورند. سدهای ساحلی به دو روش ساخته میشوند. در روش اول، رانۀ امتداد ساحلی[۹] مواد را در امتداد خلیج پیش میبرد و مواد پس از رسوب خلیج را مسدود میکنند. در روش دوم، در محل برخورد امواج و بستر دریا رسوبات متلاطم میشوند و درنتیجه، پشتهای کوچک شکل میگیرد که سد برونکرانهای[۱۰] است و ممکن است با بالا آمدنِ سطح آب دریا به درون خشکی رانده شود. سدهای برونکرانهای بهشدت تحت تأثیر چرخۀ ساحلی[۱۱]اند. جزر و مد و موجهای بزرگ زمستانی ساحل را میفرسایند و ماسهها در سدهای برونکرانهای رسوب میکنند. هنگام بالاآمدن سطح آب دریا، سدها به خشکی رانده میشوند و سدهایی ساحلی را میسازند که در امریکا به سواحلِ سدّی[۱۲] معروفاند.