باوهاوس
باوهاوس (Bauhaus)
مدرسۀ هنر و طرّاحی آلمانی که والتر گروپیوس[۱] آن را در ۱۹۱۹ با هدفِ درهم آمیختن هنر، طرّاحی، معماری، و صنایع دستی بهصورت یک کلّواحد، در وایمار[۲] تأسیس کرد. در ۱۹۲۵ بر اثر فشارهای سیاسی، این مدرسه به دسائو[۳] منتقل شد (در آن‌جا در ساختمانی که گروپیوس طرّاحی کرده بود، استقرار یافت)، و در ۱۹۳۲ ناچار دوباره به برلین منتقل شد و سال بعد نازی‌ها آن را تعطیل کردند. باوهاوس، به‌‌رغم دوران فعالیت کوتاه و پردردسرش، از مهم‌ترین مدارس هنری قرن ۲۰ بود، و در جهان طرّاحی و روش‌های آموزش هنر تأثیری شگرف گذاشت. مدرّسان این مدرسه، از برجسته‌ترین هنرمندان عصر خویش بودند؛ نقاشانی همچون پل کله[۴]، و واسیلی کاندینسکی[۵]، و معماری همچون لودویگ میس وان در روهه[۶] از آن جمله‌اند. آموزش در مدرسۀ باوهاوس با شیوۀ آموزش در مدارس هنر آن زمان تفاوت بارزی داشت؛ در آن بر رابطۀ بین معماری و صنایع دستی همچون شیشۀ منقوش[۷]، نقاشی دیواری[۸]، فلزکاری، درودگری، بافندگی، سفالگری، چاپ، و گرافیک، و نیز بر شناخت و ادراک مواد و مصالح تأکید می‌شد. همۀ دانشجویان این مدرسه می‌بایست دوره‌ای مقدّماتی را بگذرانند تا مبانیِ فرم و رنگ را فراگیرند. پُرکردن شکاف بین «هنر» و «صنایع دستی» در قرن ۱۹ هدفِ آن بود. ایده‌های رایج در این مدرسه، در‌پی مهاجرتِ بسیاری از مدرسّان و دانشجویانِ آن از آلمان، بعدها در برنامه‌های آموزشیِ اروپا و امریکا گنجانده شد. گروپیوس در ۱۹۳۷ به امریکا رفت؛ از دیگر مدرسّان برجسته و پرنفوذ باوهاوس که مهاجرت کردند، یوزف آلبرس[۹]، مارسل برویر[۱۰]، و لاسلو موهوی ـ ناج[۱۱] در‌خور ذکرند. ساختمان باوهاوس در دساو در ۱۹۷۶ برای گرامیداشت پنجاهمین سالگرد تأسیس آن مرمّت شد. باوهاس پس از اتحاد دو آلمان در ۱۹۹۰، فعالیت خود را بهصورت یک مؤسسۀ آموزش طراحی مجدداً آغاز کرد.