راش
راش (beech)
درختان متعلّق به جنس راش[۱]، از تیرۀ راش (پیالهداران)[۲]. در این درختان، گلها تکجنس و در سنبلههای دمگربهای مجتمعاند. یگانه گونۀ درختان راش در ایران Fagus orientalis است که درختانی بسیار زیبا و مرتفعاند که گاه به ۳۵متر هم میرسند و در ارتفاعات کوههای البرز، از آستارا و طوالش، کلاردشت، نور، کجور، و همچنین در گرگان، میرویند. این درخت از ارتفاع ۸۰متر تا ۲هزار متر از سطح دریا دیده شده است. در گذشته، از چوب این درخت برای سوخت، ساخت در و پنجره، و ساختن کلبههای روستایی استفاده میشد، ولی امروزه بیشتر جنبۀ صنعتی دارد و برای ساختن مبلمان و لوازم چوبی مصرف میشود. راش از درختان محکم و مقاوم ارتفاعات جنگلی است. در جنگلهای کوهستانی شمال، پایههای ۱۰۰ساله و قدیمتر آن، که هنوز سالم و بدون فساد ماندهاند، بهفراوانی دیده میشود. اسامی قدیمی این درخت اغلب در کتب عربی بهصورت عَیْش السَیاح، شجرةالنَبَع، نَبَع، زان و بُشجیر آمده است و اسامی بومی آن در شمال عبارتاند از چِلَر (چِلِر)، چِلْهَر، مِرْس، راج، اَلاش، اَلوش، آلاش، قِزِل آغاج و قِزِل گُز.