بویتیا

بوئِتیا (Boeotia)

بوئِتيا

(یا: بِئوسی) ناحیه‌ای در مرکز یونان، که شهر اصلی آن تب (تِبای) بود. اتحادیۀ بوئتیا (متشکل از ده دولت ـ ‌شهر در قرن ۶پ‌م) در اواخر قرن ۵پ‌م تحت کنترل تب درآمد. تا قبل از به قدرت رسیدن فیلیپ دوم، پادشاه مقدونیه، قدرت نظامی برتر یونان در قرن ۴پ‌م به‌شمار می‌رفت و بر اسپارت برتری داشت. اتحادیۀ بوئِتیا از دولت‌ ـ شهرهای مستقل به ریاست تب تشکیل می‌شد. هر دولت ـ شهر شخصی با عنوان «بوئه اوتارخ» را برای رسیدگی به امور جنگی و خارجی انتخاب می‌کرد و ۶۰ نماینده را روانۀ شورای مرکزی می‌کرد، ولی شورای خود را هم داشت. هر دولت ـ ‌شهر حدود ۱۰۰۰ سرباز پیاده و ۱۰۰ سوار در اختیار ارتش مرکزی قرار می‌داد. بوئتیا از شمال به لوکریس، از غرب به فوکیس، از جنوب به آتیکا، مگاریس، و خلیج کورنت، و از شمال ‌شرقی به تنگه اِئوبویا محدود می‌شد. اگرچه تب مهم‌ترین شهر به‌شمار می‌رفت، دیگر شهرهای اصلی عبارت بودند از اورخومنوس، پلاته، تاناگرا، تِسپیا، خایرونیا، کوروئنا، و هالیارتوس. پلاته در ۴۳۱پ‌م با آتِن متحد شد، ولی با آغاز جنگ پلوپونزی به محاصره و تصرف تب درآمد. ساکنان سایر نواحی یونان به طعنه اهالی بوئتیا را کُند ذِهن و دهاتی می‌شمردند، ولی هِزیود، پیندار، اِپامینونداس، پِلوپیداس، و در دوران امپراتوری روم پلوتارک از آن‌جا برخاستند.