شارل، ژاک (۱۷۴۶ـ۱۸۲۳)
شارل، ژاک (۱۷۴۶ـ۱۸۲۳)(Charles, Jacques)
فیزیکدان فرانسوی. در زمینۀ گازها مطالعاتی صورت داد و برای نخستین بار، با بالون پر از هیدروژن پرواز کرد (۱۷۸۳). تحقیقاتش دربارۀ انبساط[۱] گازها به فرمولبندی قانون شارل[۲] منجر شد. پس از اینکه برادران مونگولفیه[۳] بالون هوای داغ[۴] را ساختند، شارل و برادرش، فقط دَه روز پس از نخستین پرواز برادران مونگولفیه، آزمایشهای خود را برای ساخت بالون هیدروژنی[۵] به انجام رساندند و با آن پرواز کردند. شارل در پروازهای بعدی خود تا ارتفاع ۳هزار متری صعود کرد. در لوآرۀ[۶] فرانسه زاده شد و کارمند وزارت دارایی پاریس بود. آزمایشهای بنجامین فرانکلین[۷]، دانشمند امریکایی، در زمینۀ آذرخش و الکتریسیته، او را برانگیخت تا دستگاههای متعددی بسازد و کارکرد آنها را در سخنرانیهای عمومی شرح دهد. او به فعالیت خود ادامه داد و در هنرستان فنی و حرفهای پاریس[۸] استاد فیزیک شد. شارل در زمینۀ گازهای هیدروژن، اکسیژن، و نیتروژن آزمایشهایی صورت داد (ح ۱۷۸۷) و به این نتیجه رسید که به ازای هر درجۀ سانتیگراد افزایش دما، هر گاز به اندازۀ ۲۷۳/۱ حجمش در صفر درجۀ سانتیگراد منبسط میشود. شارل یافتۀ خود را به ژوزف گی ـ لوساک[۹]، شیمیدان و فیزیکدان، اطلاع داد. گی ـ لوساک آزمایشها را تکرار و نتایج آنها را منتشر کرد. بنابراین، گاهی قانون شارل را قانون گی ـ لوساک[۱۰] مینامند.