کولن، شارل (۱۷۳۶ـ۱۸۰۶)
کولُن، شارْل (۱۷۳۶ـ۱۸۰۶)(Coulomb, Charles)
دانشمند فرانسوی و مخترع ترازوی پیچشی[۱] برای اندازهگیری نیروی الکتریکی و جاذبۀ مغناطیسی. یکای کولُن را به افتخار او نامگذاری کردهاند. کولُن در زمینههای اصطکاک و مهندسی ساختمان کارهای بزرگی انجام داد و بر پیشرفت مهندسی قرن ۱۹ اثرگذار بود. بنابه قانون کولُن[۲]، که در ۱۷۸۷ اعلام شد، نیروی وارد بین دو بار الکتریکی، متناسب با حاصلضرب بارها و متناسب با عکس مجذور فاصلۀ آنهاست. کولُن در آنگولِم[۳] زاده شد و در رشتۀ مهندسی نظامی درس خواند. از ۱۷۶۴ تا ۱۷۷۲، در مقام مسئول امور ساختمانی به مارتینیک[۴] رفت. از ۱۷۸۱ بهبعد، در پاریس بود و در جریان انقلاب فرانسه از نظامیگری استعفا داد. او با بهرهگیری کامل از سِمتهای گوناگون خود، مطالعات متنوعی را، ازجمله در زمینههای مکانیک ساختمان، اصطکاک در ماشینها، و کشسانی فلزات و تارهای ابریشم درپیش گرفت. طی مطالعهای که در ۱۷۸۱، در زمینۀ اصطکاک صورت داد، با گسترشدادن شناختی که از اثرات اصطکاک وجود داشت، و با بررسی عواملی مانند روغنکاری، اختلاف جنس مواد و میزان بار قطعات، پژوهشی ماندگار ترتیب داد، بهطوری که تا پانزده سال بعد، کسی بر او پیشی نگرفت. او در کارپژوهی یا اِرگونومیک[۵] نیز تحقیقی اساسی صورت داد. ترازوی پیچشی ابداعی کولُن در مقالهای توصیف شد (۱۷۷۷). در ۱۷۸۵، در مقالهای کاربرد این ترازو را برای مطالعات الکتریکی بیان کرد. همچنین، دربارۀ توزیع بار الکتریکی در اجسام به تحقیق پرداخت و به این نتیجه رسید که بار الکتریکی فقط در سطح اجسام قرار میگیرد و نه در بخشهای درونی آن.