شیراک، ژاک (۱۹۳۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Chirac, Jacques)

شیراک، ژاک (1932-2019)(Chirac, Jacques)

شيراک، ژاک

سیاستمدار گلیست[۱] فرانسوی، از ۱۹۹۵ـ۲۰۰۷ رئیس‌جمهور، و از ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۶ و ۱۹۸۶ تا ۱۹۸۸ نخست‌وزیر آن کشور. در دور دوم نخست‌وزیری خود با فرانسوا میتران[۲]، رئیس‌جمهور سوسیالیست، همکاری داشت. از ۱۹۷۴ تا ۱۹۹۵ رهبر حزب گلیست فرانسه بود و در ۱۹۷۶ آن را با نام مجمع جمهوری‌خواهان[۳] از نو بنیاد‌ گذارد. همچنین، در مقام نخستین شهردار انتخابی پاریس از ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۵ خدمت کرد. شیراک پس از سوق‌دادن مجمع جمهوری‌خواهان به‌سمت سیاست‌های اقتصادی نولیبرال[۴] و پیشبرد هم‌گرایی[۵] اروپا، احزاب راست را در انتخابات ۱۹۸۶ به سوی پیروزی رهبری کرد. در دومین دورۀ حکومت خود، پیش از سقوط بازار بورس در ۱۹۸۷، به خصوصی‌سازی‌های بزرگ دست‌زد، اما اصلاحات پیشنهادی خود را در زمینۀ تابعیت و دانشگاه‌ها پس گرفت. در ۱۹۹۳، نخست‌وزیری را نپذیرفت و این مقام به ادوارد بالادور[۶]، وزیر اقتصاد پیشین او، رسید. در ۱۹۹۵، پس از آن‌که دو بار (۱۹۸۱ و ۱۹۸۸) برای احراز مقام ریاست‌جمهوری در رقابت با میتران ناموفق بود، توانست لیونل ژوسپن[۷]، نامزد سوسیالیست‌ها، را شکست دهد. در اواخر ۱۹۹۵، تصمیم گرفت آزمایش‌های هسته‌ای فرانسه در اقیانوس آرام را موقتاً از سر گیرد، که این تصمیم مناقشات بسیاری برپا کرد. با این‌که محبوبیت دولت شیراک به‌سبب کاهش جنبه‌های رفاهی آن، که به‌منظور برآوردن معیارهای تعیین‌شده در ماستریخت[۸] برای وحدت پولی اروپا[۹] صورت گرفته بود، بیش‌از‌پیش کاهش یافت، وی بر اساس محاسبات نادرست در ژوئن ۱۹۹۷ خواستار برگزاری پیش‌هنگام انتخابات مجلس شد که طی آن، با پیروزی چپ‌ها، شیراک ناچار به همکاری با دولت لیونل ژوسپن بر اساس سیاست هم‌خانگی[۱۰] شد.

شیراک در 26 سپتامبر 2019 بر اثر عفونت ریه درگذشت.

 


  1. Gaullist
  2. François Mitterrand
  3. Rassemblement pour la République
  4. neo-liberal
  5. integration
  6. Edouard Balladur
  7. Lionel Jospin
  8. Maastricht
  9. European Monetary Union
  10. cohabitation