کیتین
کیتین (chitin)
ترکیب پیچیدهای با زنجیرۀ طویل بسپار[۱]، و مشتق نیتروژندار گلوکز[۲]. کیتین در بیمهرگان[۳] فراوان است و اسکلت خارجی[۴] حشرات[۵] و سایر بندپایان[۶] را تشکیل میدهد. این ماده با پروتئین ترکیب میشود و تشکیل پوششی میدهد که، مثلاً در سوسکها، سخت و محکم میشود یا آنکه، مثلاً در مرحلۀ کرمیشکل پروانه و نوزاد سایر حشرات، نرم و قابل ارتجاع است. کیتین در آب حل نمیشود و دربرابر اسیدها، قلیاها، و بسیاری از حلالهای آلی مقاوم است. در سختپوستانی[۷]، نظیر خرچنگ، برای استحکام بیشتر با کربنات کلسیم آغشته است. همچنین، کیتین در برخی آغازیان[۸] و کیسهتنان[۹]، نظیر عروسهای دریایی خاص، در آروارههای کرمهای حلقوی، و همچنین در دیواره سلولی بسیاری از قارچها یافت میشود. موارد کاربرد آن عبارتاند از پوششدادن روی سیب، پوششدادن دانهها، و پانسمان زخمها. در ۱۹۹۳، شیمیدانهای دانشگاه ایالت کارولینای شمالی[۱۰] کشف کردند که کیتین ممکن است مواد آلی را از پساب کارخانهها تصفیه کند.